Na vijf jaar voorzitter geweest te zijn voor de Stichting Tuin van Haarlem is het tijd voor wat nieuws.
Voor de Stichting is het goed als er weer andere bestuurders komen met nieuwe inzichten en een frisse aanpak. In mijn periode heb ik veel prettige contacten onderhouden met provincie, gemeente, vrienden en andere belanghebbenden wat ik als zeer waardevol heb ervaren. Hiervoor mijn dank.
Het waren niet altijd gemakkelijke tijden, want veranderingen roepen ook weerstanden op.
Toch ben ik oprecht trots, dat de Stichting nog nooit zoveel donateurs heeft gehad en de opkomst op vriendenavonden zeer hoog was.
Het gaat jullie goed.
Met vriendelijke groet, Kees Hulsman
Auteur archieven: Kees Hulsman
Verslag vriendenavond 24 april
Ontwikkelingen in het Westelijk Tuinbouwgebied. De Stichting Tuin van Haarlem kan terugkijken op een geslaagde vriendenavond. Op 24 april waren 76 vrienden/donateurs weer te gast bij de kantine van voetbalvereniging Alliance.
Daar ook werd onze 600ste vriend met een bos bloemen in het zonnetje gezet. Op naar de 700 vrienden! Kees Hulsman, voorzitter, heet de vrienden welkom en introduceert de beide sprekers. Carmen Capendale, sinds 7 maanden de Haarlemse stadsecoloog, vertelde ons over de historie van het gebied en de geografische indeling van het landschap. Van daaruit zoomde ze steeds verder in op de diverse plannen met het Westelijk Tuinbouwgebied (WTG). Zoals het Natuur Netwerk Nederland (NNN)
en het daaruit afgeleide Natuur Netwerk Haarlem. Voor het WTG is vooral van belang om bijv. deelgebied Zuid, tussen de Duinvlietsweg en de Marcelisvaart, in te richten als kruiden- en faunarijk grasland. Dat zal een boost geven aan de biodiversiteit en flora en fauna in het gebied. Tevens gaat er gewerkt worden aan een verbeterde waterhuishouding om het schone kwelwater uit de duinen, met zijn hoge natuurwaarden, vast te houden in het gebied.
Maar ook aan de aanleg van natuurvriendelijke oevers zodat er een meer gevarieerder oever vegetatie ontstaat. Dit zijn slechts enkele voorbeelden. Helaas kon ze over de termijn van de uitvoering nog weinig zeggen.
Marijn Bos, planoloog en procesmanager gebiedsproces Zuid-Kennemerland van de provincie N-H. Marijn noemt enkele voorbeelden van de disbalans in het landelijk gebied zoals enerzijds droogte waardoor heel veel huizen kunnen verzakken, anderzijds de vele kelders die onder water staan door overvloedige regen. De schrikbarende afname van insecten, het stikstofprobleem, drinkwater en de gevaren van PFAS. Kortom, het nieuws dat we dagelijks in de krant lezen.
Om een gezamenlijke gebiedsgerichte aanpak voor een gezonde leefomgeving op poten te zetten heeft de overheid het rapport Ontwerp Nationaal Programma Landelijk Gebied geschreven. Dat gaat over Natuur, Water en Klimaat, waarbij zowel landelijke, Europese – als internationale richtlijnen en doelen spelen. Dus is het niet eenvoudig om hier een gezamenlijk beleid voor te maken. En dan hebben we het nog niet eens over de vaak tegengestelde belangen ook in ons gebied! Bij zo’n gebiedsproces gaat de overheid samen met belangstellenden en belanghebbenden op zoek om de opgaven te realiseren. Door participatie, hoewel die beperkt is en door ruimte voor lokale initiatieven.
Maar ook rekening houdend met de draagkracht van het gebied.
De Provincie heeft hierbij vijf ambities:
verbeteren van de biodiversiteit
gaan voor een duurzaam watersysteem
het bieden van een duurzaam toekomstperspectief voor ondernemers
het versterken van de kwaliteit van het waardevolle landschap verbeteren van recreatie mogelijkheden
verbeteren van recreatie mogelijkheden
Bewoners die zich betrokken voelen kunnen de participatiebijeenkomsten volgen en daarover meedenken. Deze bijeenkomst staat gepland voor half juni. Nadere informatie volgt. Dit was, heel in het kort, een samenvatting van de presentaties. Die beiden na afronding leidde tot vragen vanuit het publiek.
De Klimaat burgemeester van Haarlem, Ton Belderok, werd uitgenodigd te vertellen over zijn (vrijwilligerswerk) hierin. Zijn doel is overheden, wijken, en verschillende groepen en generaties te verbinden. Hij heeft hiervoor o.a. veel contact met kinderen en is soms verbaasd dat zij heel goed weten wat er aan de hand is met ons klimaat.
Hierna vertelde Marco van Wieringen, hydroloog, over het recente herstel van de kwel bij het Duinvlietsbos. Dit schone duinwater zou eigenlijk zo lang mogelijk in het gebied moeten blijven om de waterkwaliteit en biodiversiteit hier te versterken in plaats van dat het rechtstreeks in de Leidsevaart verdwijnt.
Kees vertelde als laatste wat wij doen als stichting Tuin van Haarlem.
we streven naar contacten met belanghebbenden indien van toepassing
we houden de vinger aan de pols
we participeren in Platform Groen indien dit het Westelijk Tuinbouwgebied betreft
we oefenen zo mogelijk invloed uit op plannen van gemeenten, provincie e.a. onder andere via de klankbordgroepen waarin we zitten.
Na afloop van deze boeiende avond werd er onder het genot van een drankje door menigeen informatie uitgewisseld, vragen gesteld en contacten weer aangehaald.
Elswoutshoek
Toch tweede landhuis op Elswoutshoek?
In 2017 verleende Gemeente Bloemendaal een vergunning voor de aangevraagde aanbouw van 160 m2 achter de bestaande woning Elswoutslaan 4. Deze aanbouw paste binnen het geldende bestemmingsplan Landelijk Gebied. Maar de eigenaar maakte geen gebruik van de verleende vergunning.
Eind 2021 publiceerde gemeente Bloemendaal een wijzigingsplan voor Elswoutslaan 4, dat de bouw van een vrijstaand landhuis van 176 m2 mogelijk zou maken, 22 m lang, 8 m breed en 6,60 m hoog. De zuidgevel zou grotendeels bestaan uit glas en zonnepanelen. Het nieuwe gebouw zou niet direct achter de woning Elswoutslaan 4 komen, maar verder naar achteren, waardoor deze vanaf de Elswoutslaan volledig in het zicht zou komen te staan tegen de bosrand op het landgoed Elswoutshoek. Dit zou naar de mening van onze stichting ernstig afbreuk doen aan het open en groene karakter van het landgoed. Om deze en juridische redenen hebben wij bezwaar gemaakt tegen het wijzigingsplan, maar dat bezwaar werd door de gemeente afgewezen. Daarop zijn wij in beroep gegaan bij de Raad van State, die ons bezwaar gegrond verklaarde en het wijzigingsplan van de gemeente Bloemendaal heeft afgewezen.
Eind 2023 publiceerde gemeente Bloemendaal een nieuw Bestemmingsplan Elswoutslaan 4, dat de bouw van het eerder in 2021 genoemde landhuis van 176 m2 alsnog mogelijk moet maken. Het bouwplan en de locatie zijn niet gewijzigd en daarom heeft onze stichting in januari 2024 weer bezwaar ingediend bij de gemeente Bloemendaal tegen het gepubliceerde bestemmingsplan Elswoutslaan 4. Daar hebben wij nu, april 2024, nog geen reactie op ontvangen. Als ons bezwaar weer wordt afgewezen zullen wij opnieuw overwegen bij de Raad van State in beroep te gaan, omdat wij vinden dat dit nieuwe landhuis het landschap te zeer schaadt. We doen wat in onze statuten staat: beschermen van het landschap, ook in de directe omgeving van het Westelijk Tuinbouwgebied, zonodig door het voeren van juridische procedures. Wij beseffen terdege dat dit vervelend is voor de bewoners, maar menen dat dit plan afbreuk doet aan het landgoed en willen hierover een onafhankelijk oordeel van de rechter.
Vriendenavond van de Stichting Tuin van Haarlem.
Welke natuur past bij ons.
Op woensdag 24 april a.s. organiseren we een vriendenavond. Ja, dat is redelijk snel na de vorige vriendenavond in oktober. De reden dat we het juist nu doen is omdat er binnenkort twee processen (Gebiedsproces Binnenduinrand Zuid-Kennemerland en versterking kwaliteit van het Westelijk Tuinbouwgebied) worden gestart.
- 1 – 19:00 – Inloopperiode met koffie en thee.
- 2 – 19:30 – Presentatie door onze stadsecoloog Carmen Capendale over het ecologisch beleidsplan van de gemeente met als thema “Welke natuur past bij het Westelijk Tuinbouwgebied”.
- 3 – 20:00 – Hoe gaat het dan verder?
Naast natuur maken zijn er ook nog andere wensen voor het gebied zoals recreatie, het telen van gewassen, waterbeheer en het terugdringen van pesticiden. Daan Bleichrodt (projectleider buitengebied Haarlem die al deze belangen moet verenigen) gaat ons vertellen hoe dit proces gaat lopen. - 4 – 20:30 – Pauze
- 5 – 20:45 – Tijd voor discussie en beantwoording van vragen uit de zaal. In aanwezigheid van de klimaatburgemeester Ton van Belderok van Haarlem, landschapsarchitect Martijn Dekker en water-hydroloog Marco van Wieringen gaan we kijken wat er leeft en wat ons bezig houdt.
We sluiten de avond rond 21.30 uur af met een hapje en een drankje.
Het is niet meer mogelijk om je in te schrijven.
Graag tot woensdag 24 april. Locatie is Voetbalvereniging Alliance, Zeedistelweg 2 te Haarlem in de ontvangstruimte boven.
Interesse in verslag vorige vriendenavond https://tuinvanhaarlem.nl/onderwerp/nieuws-2023
Voorbereiden, lees het https://haarlem.nl/file/ecologisch-beleidsplan?download=1
Verslag vriendenavond 2023
- Gewasbeschermingsmiddelen
Op verzoek van onze stichting is het Westelijk Tuinbouwgebied (WTG) en omgeving meegenomen in een landelijk onderzoek naar de aanwezigheid van chemische gewasbe-schermingsmiddelen in paardenbloemen in de omgeving van tuinbouwpercelen. Daarnaast blijken er ook middelen tegen vlooien en wormen van huisdieren in te zitten.
De aangetroffen concentratie van de afzonderlijke middelen blijkt ruim onder de normen voor voedingsmiddelen te liggen, maar blijkt rampzalig te zijn voor insecten. Pas als onomstotelijk is bewezen dat deze middelen schadelijk zijn voor onze leefomgeving zal “Brussel” kunnen besluiten om die middelen te verbieden. De resultaten van het onderzoek maakte indruk op de aanwezigen en stemt tot nadenken, want de schadelijke gevolgen van het totaal van deze middelen op onze leefomgeving zijn niet onderzocht en daarom niet genormeerd.
De stichting zet zich onder meer in voor een gifvrij WTG en zal hierover in gesprek gaan met gemeente, provincie en andere bevoegde instanties. We doen daar te zijner tijd in een nieuwsbrief melding van.
Natuurgebied “De Vlotter” bij Heemskerk
“De Vlotter” was een tuinbouwgebied in de binnenduinrand bij Heemskerk. PWN is er eigenaar van en heeft het omgevormd tot natuurgebied. De voorbereiding daarvan heeft 10 jaar geduurd vanwege de benodigde tijd voor het beëindigen van de pacht, de diverse onderzoeken en vergunningen. De daadwerkelijke uitvoering duurde met 4 tot 6 maanden relatief kort.
Hoewel er verschillen zijn in landschapstype en eigendomssituatie tussen De Vlotter en het WTG is het voor onze stichting interessant om te horen hoe PWN dit project heeft aangepakt. Ook in het WTG zijn namelijk plannen bij de provincie en gemeente om op (voormalige) tuinbouwpercelen natuur te ontwikkelen. Dit is o.a. een gevolg van de opdracht die de provincie heeft om voor 2027 nog ca. 4000 ha natuur in Noord-Holland te verwerven en te realiseren.
Onze stichting zal zich inzetten om in het gesprek met genoemde partijen onze doelstellingen in het kader van deze plannen zoveel mogelijk te verwezenlijken.
Wij bekijken in de komende tijd welke vervolgstappen kunnen worden gedaan met hetgeen we op deze avond hebben opgestoken.
Platte Schijfhoren
Het afgelopen jaar heb ik de waterslakken in de sloten van het zuidelijk deel van het Westelijk Tuinbouwgebied uitgebreid geïnventariseerd. Het uitwerken van de gegevens is nog niet gedaan, maar één soort wil ik er wel vast uitlichten: de platte schijfhoren (Anisus vorticulus); een nietige slakje van 3-4 mm, maar van groot belang voor het natuurbeleid. Het is de enige waterslak die is opgenomen in de Europese Habitatrichtlijn, bijlage II (aanwijzing beschermde gebieden) en bijlage IV (strikt beschermd). Omdat de platte schijfhoren in de ons omringende landen zeldzamer is dan bij ons, heeft ons land er een speciale verantwoordelijkheid voor.
Ik had mijn hoop gevestigd op het voorkomen van de soort in het tuinbouwgebied, en wat blijkt: de soort komt er in het zuidelijk deel wijdverbreid voor! Een paar mooie sloten, richting Duinvlietbos, konden niet worden bemonsterd omdat toestemming van de grondeigenaren ontbrak. Deze zitten vol met kransblad (Chara) waar de soort zich goed in thuis voelt. Alle waarnemingen zijn opgenomen op https://waarneming.nl.
De platte schijfhoren is weinig algemeen en is opgenomen in de Rode Lijst van mollusken als ‘kwetsbaar’, vanwege zijn afnemende landelijke verspreiding (De Bruyne et al., 2003). De soort is ook opgenomen in de geactualiseerde lijst van ‘soorten voor beleid’ van de Provincie Noord-Holland (Herlings et al., 2022). Hieraan verbonden maatregelen betreffen het beter in beeld brengen van de verspreiding en het verbeteren van leefgebied voor deze soort.
De platte schijfhoren houdt van schoon en plantenrijk water. Deze goede waterkwaliteit is te vinden in de binnenduinrand waar duinwater opkwelt en in de laagveengebieden in Zuid-Holland, Utrecht en Overijssel (De Weerribben).
Een soort om te koesteren in de Tuin van Haarlem! Dit artikel is geschreven door Marco van Wieringen.
Werkdag Duinvliet
Stormschade Elswout
De Stichting Tuin van Haarlem heeft ruim € 1000,– gedoneerd voor het opruimen van de stormschade in Elswout. Het landgoed grenst aan ons gebied en als goede buren biedt je burenhulp aan.
Terras en weiland naast het Wapen van Kennemerland
Zoals u al eerder bij ons heeft kunnen lezen, is het de intentie van de gemeente Haarlem om het weiland naast het Wapen van Kennemerland ecologisch te gaan beheren. Geen bemesting meer maar bloemrijk grasland met mooie waterkanten. Dit beleid ondersteunen we van harte.
Samen met de eigenaar van het Wapen van Kennemerland hebben we een plan ontwikkeld om meer ruimte te scheppen voor het terras aan de straatkant en meer ruimte voor fietsers en wandelaars, zodat er een einde komt aan de chaotische verkeerssituatie voor het Wapen van Kennemerland.
Het plan, dat mede ondersteund wordt door Staatsbosbeheer, ligt helaas al een jaar stil door dat de eigenaar van het Wapen zijn zinnen heeft gezet op een terras in het weiland, wat hij zelf al gerealiseerd had zonder toestemming van de eigenaar, de gemeente Haarlem.
Dit is niet in overeenstemming met het groenbeleid en is het dan ook terecht dat de gemeente Haarlem, nadat het lange tijd gedoogd is, hieraan een einde maakt. Het is dan ook wat jammer dat de eigenaar zijn emoties de overhand laat hebben in zijn reactie terwijl de gemeente zeer coulant geweest is naar deze ondernemer.
Volgend jaar meer geluk
Het zit de ooievaars in ons gebied niet mee met het grootbrengen van kroost. Eigenlijk waren ze al vrij laat dit jaar met hun baltsgedrag. En de geringde man/vrouw van vorig jaar was nu niet van de partij, dus je zou zeggen ….. nieuwe ronde, nieuwe kansen.
En even leek het erop dat het broeden was begonnen, maar na enige tijd waren beide vogels gevlogen. Ook hadden we een vermoeden dat boommarters de boosdoeners kunnen zijn die het broeden verstoren, of de eieren stelen. Daarom zullen we in het najaar een krans om de paal laten aanbrengen om deze rovers onmogelijk te maken.
Jammer, maar we zullen weer een broedseizoen moeten wachten.
In memoriam: Tine Walberg
Onze Tine is dood.
Tine Walberg was vanaf begin 2000 tot 2017 een bevlogen, kritische en enthousiaste vrijwilliger van onze Stichting Westelijk Tuinbouwgebied.
Tine zette zich met hart en ziel in voor het behoud en de openheid van het Westelijk Tuinbouw Gebied. En voor het reilen en zeilen van onze stichting.
Daarin was ze heel uitgesproken en standvastig.
Ze was de drijvende kracht achter twee goed bezochte jubileumtentoonstellingen. Ze was contactpersoon met afdeling Handhaving en onderhield mede de website. Nadat ze de stichting verlaten had schreef ze nog mee aan de verhalen op onze website, bracht folders rond, dacht mee over de ontwikkelingen in het gebied en bleef zeer betrokken bij het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem.
Deze droge opsomming van feiten doet nauwelijks recht aan wat ze voor het WTG en voor ons heeft betekend.
Ze was een fijne en aardige collega, kritisch maar ook stimulerend. Je kon altijd op haarrekenen.
We zullen haar niet vergeten.
Vriendenavond Tuin van Haarlem
Woensdagavond 30 november was het zover, de vriendenavond van de Stichting Tuin van Haarlem.
Ongeveer 80 vrienden en genodigden hadden zich verzameld in de voetbalkantine van Alliance.
Voorzitter Kees Hulsman opende de vergadering, waarin hij terugblikte op de geschiedenis van de Stichting die ongeveer 25 jaar bestaat.
De avond staat in het teken van nieuwe plannen voor de ontwikkeling van het Westelijk Tuinbouwgebied. Jeroen van Herk, programmamanager van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland onderzoekt in opdracht van meerdere partijen (Provincie NH, Gemeente Bloemendaal, Haarlem, PWN, hoogheemraadschap Rijnland, Staatsbosbeheer, Nationaal Park Zuid-Kennemerland naar verbetering van het Westelijk Tuinbouwgebied. Dit gebied is een strandvlakte tussen duinen en de stad. De voorzitter geeft aan bij de start van de uitleg dat de Stichting van oudsher ijvert voor, hoe meer natuur hoe beter, niet te veel recreatiedruk, stop met landbouwgif en hou het gebied open.
Jeroen heeft eerst een grote inventarisatie gedaan bij allerlei belanghebbenden in het gebied, zoals ondernemers, tuinders, de Stichting Tuin van Haarlem, de hondenuitlaat service en nog vele anderen. Wat zijn hun belangen en wat willen zij. Dat heeft een grote aantal wensen opgeleverd, zowel op het gebied van recreatie, tuinbouw, natuurontwikkeling en andere zaken. Echter ook het vergroten van de watercapaciteit, versterken van biodiversiteit en het verhogen van de waterkwaliteit. Allemaal zaken die ook vanuit de overheid ondersteund worden.
Er zijn echter ook belangrijke schuurpunten. Op welke tuinbouw gaan we ons richten, hoeveel recreatiedruk kan het gebied aan, waar komen de ommetjes.
Vragen uit de zaal komen er ook, bv kan er ook iets gedaan worden voor kanovaarders. Of, hoe zeker is het dat er geen woningbouw komt. Kan er iets gedaan worden aan de lichtverspreiding van het tennispark.
Sommige vragen worden meegenomen door Jeroen naar de opdrachtgevers. Woningbouw is duidelijk, er komt geen woningbouw, daar is de politiek eensgezind in. Het gebied is te uniek om te bebouwen, zeker als we al weten dat Haarlem de derde versteende stad van Nederland is. De schuurpunten worden verder besproken, want deze inventarisatie door Jeroen moet leiden tot echte planvorming waarin waarschijnlijk de gemeente Haarlem het voortouw gaat nemen.
Natuuronderzoeker Marco van Wieringen laat in zijn presentatie zien wat voor moois er allemaal al te zien is in het gebied. Marco richt zich voornamelijk op wat er zwemt, vliegt en kruipt langs de slootjes in het Westelijk Tuinbouwgebied. Het zijn schitterende foto’s die grote bewondering oogsten. Zwanenmosselen maar ook kreeften, van alles passeert de revue.
De bijeenkomst wordt afgesloten met een oproep tot meer donateurs, want de Stichting wil graag tot minimaal 1000 donateurs groeien zodat er nog meer invloed uitgeoefend kan worden. Na afloop is het gezellig napraten en de Stichting krijgt het advies, organiseer meer zulke avonden, want zo wordt de hele omgeving erbij betrokken.
Meewerken in Duinvliet
Zaterdag 5 november 2022 stond weer in het teken van onze jaarlijkse Duinvlietsbos-meewerkdag. Viertien liefhebbers, vrienden en werkgroepsleden, verzamelden zich rond 10 uur op het honden uitlaatveldje, werden door onze rondleider George getrakteerd op koek en door boswachter Rien voorzien van koffie.
Na de briefing door Rien werden de handen uit de mouwen gestoken. Om een uur of 3 waren het bamboebos en de braamstruiken gedecimeerd, de paden met boomstammetjes gemarkeerd en was de duinrel weer leeg geharkt.
De lunch bestond uit heerlijke belegde broodjes, die door werkgroepslid Martijn waren verzorgd. Ondertussen werden door Rien allerlei wetenswaardigheden over het Duinvlietsbos verteld.
Wat was het een klus en wat hebben we geluk gehad met het weer, droog en een prima temperatuur; eigenlijk te warm voor de tijd van het jaar, zou de weerman zeggen. Het was intensieve, maar zeer geslaagde werkdag. Rien was trots op ons en bedankte ons voor de inzet middels een flinke zak Kruidenthee uit de natuur.
Ook volgend jaar oktober sturen we al onze vrienden weer een uitnodiging en zullen er ongetwijfeld andere noodzakelijke werkzaamheden op ons staan te wachten.
UITNODIGING VRIENDENAVOND
“Gebiedsontwikkeling in het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem”
‘Nu investeren in natuur…….
Dat is zekerheid voor de toekomst’
Beste vriend van onze stichting,
Op woensdag 30 november hebben we na een lange (corona)tijd weer een informatieavond voor vrienden en genodigden georganiseerd, met deze keer als thema “Gebiedsontwikkeling in het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem”.
WAT
Nationaal Park Zuid Kennemerland stelt een nieuw plan op voor de ontwikkeling van het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem, zodat er meer ruimte komt voor natuur en recreatie.
WIE
Projectleider Jeroen van Herk zal met schetsen de plannen voor de gebiedsontwikkeling toelichten.
Natuuronderzoeker-water Marco van Wieringen zal foto’s laten zien en vertellen over alles wat er zwemt in, vliegt boven en kruipt langs de slootjes in het Westelijk Tuinbouw Gebied.
WAAR
De vriendenavond vindt plaats in de kantine van voetbalvereniging Alliance, Zeedistelweg 2 te Haarlem en is gratis toegankelijk:
- inloop met koffie of thee om 19.30 uur
- start presentaties om 20.00 uur, einde om 21.30 uur
- daarna kunnen we tot 22:00 uur onder het genot van een drankje nog wat napraten
AANMELDEN SVP
Graag voor 25 november aanmelden via
.
Enkele dagen voor de bijeenkomst ontvangt u nog een bevestiging.
Meldt u bijtijds aan, want het aantal plaatsen is beperkt!
Meer info, ga naar de startpagina website
Donkere luchten
Petitie movies Elswout
Het blijkt dat het overleg tussen Stichting Behoud Erfgoed Kennemerland en Stichting Natuurbelang Nederland met Staatsbosbeheer op 15 juli een teleurstellende uitkomst had. Staatsbosbeheer weigerde opening van zaken te geven over licht, geluid, overlast voor vleermuizen. Verder was er geen natuurtest uitgevoerd door Staatsbosbeheer. Daarom werd besloten een petitie op te stellen tegen movies at Elswout.
En besloot onze stichting deze te steunen en ook onze vrienden hierover te informeren. Wij kunnen ons voorstellen dat niet al onze vrienden onze mening hierover delen. Enig effect heeft de petitie wel gehad, daar het voornemen voor optreden van een diskjockey is afgeblazen.
Van een deelnemer aan dit evenement hoorde wij dat de vleermuizen tijdens de filmvertoning om zijn hoofd vlogen. Waaruit wij concluderen dat het licht zeker invloed had op deze dieren.
Kleinschalige evenementen als dit kunnen een precedent scheppen voor mogelijke grotere evenementen op Elswout. Zoals het gerucht dat Staatsbosbeheer in 2023 een groots festival op Elswout wil organiseren.
Het lege nest syndroom
Het begon zo positief dit jaar: 3 jongen in het ooievaarsnest, meermalen gespot door de fotograaf Willem van Roon en vele anderen. Ze kregen veel belangstelling vanuit de buurt en van voorbijgangers. De ouders wisselden elkaar af op het nest en bij het zoeken naar voedsel. De hele buurt leefde mee en wisselde berichten uit via Facebook.
Het werd nat en kouder en er bleef maar één van de ouders over om de jongen warm te houden en van voedsel te voorzien. Dat ging niet goed! Ongeveer 9 juni waren het nog drie kuikens, 11 juni kwam er het bericht dat er nog maar één jong zou zijn. Dat was al best groot en goed zichtbaar als hij zijn vleugels aan het trainen was.
We hoopten dat het oudste jong zou overleven maar na vele dagen waarop het niet meer te zien was, moesten we teleurgesteld toegeven dat het ‘ons’ ooievaarspaar ook dit jaar niet gelukt was jongen groot te brengen.
We hopen volgend jaar op meer succes.
We hebben iets te vieren……
Ons ooievaarspaar heeft een kleintje, waarvan we niet weten of het een jongen of een meisje is. Ook is nog niet bekend of er nog broertjes en/of zusjes bij zijn. Op dit moment zit de kleine diep weggedoken in het nest, heel af en toe is een glimp van het koppie te zien.
Ooievaars hebben maar 1 legsel per jaar. Gewoonlijk bestaat dat uit 4 eieren, die 33 tot 34 dagen na het leggen asynchroon uitkomen. Beide ouders broeden om beurten de eieren en voeden beide de jongen. De jongen verlaten 2 tot 3 maanden na het uitkomen het nest en worden hierna nog 7 tot 20 dagen gevoed door de ouders.
Hopelijk zien we binnenkort meer snaveltjes omhoogkomen……
Onderhoud Vlaamse weg
Vanaf 9 mei starten de werkzaamheden aan de Vlaamse weg. Het straatwerk is gereed voor de start van de bouwvak op 1 augustus. Gewerkt wordt vanaf de Dekatuin richting de Westelijke Randweg. Het vrachtverkeer naar bedrijven op de Marcelisvaartpad wordt omgeleid via Zijlweg, Ramplaan en Leendert Meeszstraat voor een periode van drie maanden.
Na het broedseizoen (ca. half augustus) worden nog 8 oude populieren gekapt. Op basis van de slechte staat van de zeventien gekapte populieren in november, is er meer onderzoek gedaan naar de andere acht oude populieren. Het resultaat is dat deze acht ook gekapt worden. In het plantseizoen, die start in oktober/november, wordt de nieuwe bomenstructuur langs de Vlaamse weg aangeplant.
Het gehele werk is voor het eind van het jaar klaar.
Biografie “de Borski’s
Binnenkort verschijnt de historische biografie* De Borski’s, die zich voor een belangrijk deel afspeelt in het gebied van de Tuin van Haarlem en aangrenzende gebieden.
Vooraankondiging.
Voor alle duidelijkheid wil het bestuur van de Stichting Tuin van Haarlem onderstrepen dat wij onze website niet gebruiken voor commerciële doeleinden.
Gezien de grote invloed die de Borski’s hebben gehad op onze omgeving – ook vaak onderstreept bij veel rondleidingen in Elswout die onze vrienden hebben gevolgd – menen we dat in dit geval een uitzondering op zijn plaats is.
De publieksprijs is € 29,50. De prijs voor de vrienden van de Tuin van Haarlem is echter € 26,50, (inclusief verzendkosten).
Het boek kan besteld worden met een mail aan: borskihetboek@gmail.com.
De uitvoering van het boek is gebonden, 400 pag. full colour, met veel illustraties.
DE BORSKI’S
Één hechte familie
De Amsterdamse families Borski en Van der Vliet waren sterk verwant aan elkaar. Met hun machtige landgoederen en enorme grondbezit heersten zij van generatie op generatie ruim anderhalve eeuw over Bloemendaal, Overveen, Elswout en Aerdenhout.
Hun hofsteden en equipages zijn vermaard. Grond, vermogen en bestuurlijke functies is wat voor hen telt. Standbeelden of adellijke titels begeren ze niet. Al zijn ze wel on speaking terms met prinsen en koningen.
Het zijn kosmopolieten. Ze spreken hun talen. Ze zijn reislustig en internationaal georiënteerd. Maar altijd geven ze de voorkeur aan het leven op hun landgoederen.
De Borski’s worden vermogend met de handel in geld en waardepapieren.
Ze verrijken hun hofsteden met fraaie huizen en landschapstuinen en bezitten oneindige duingebieden. Ze steunen kunstenaars, zijn actief in de politiek en als sport- en spoorwegpioniers, nemen deel aan de Olympische spelen, bedrijven liefdadigheid.
Zakelijk trekken de Borski’s en de Van der Vlieten samen op in tal van besturen, commissariaten en deelnemingen in bedrijven. Door hun onderlinge huwelijken vormen de Borski’s en de Van der Vlieten en hun nazaten een hecht gezelschap. En delen de smart van de vele familiedrama’s, die zich afspelen.
In de rand van het levensverhaal van de Borski’s en de Van der Vlieten figureren ook nog opmerkelijke persoonlijkheden, zoals het echtpaar Mulisch, Gerard Heineken, prins Hendrik, Anton Mussert en de machtige Rutger Jan graaf Schimmelpenninck.
Het is voor het eerst dat de samenhang tussen de hectische levens van de Borski’s, de Van der Vlieten en hun nazaten, hun huwelijksperikelen, hun zakelijke vervlechtingen en societyleven in Amsterdam, hun actieve buitenleven op hun landgoederen in Overveen en Bloemendaal en hun ondernemingsdrang zo compleet, persoonlijk en rijk geïllustreerd in beeld is gebracht in deze zeer verzorgde, gebonden full colour uitgave met 460 afbeeldingen.
‘De Borski’s’ is geen roman, noch een wetenschappelijke uitgave. De auteur beoogt met deze familiesaga een waarheidsgetrouw beeld te geven van het zakelijke- en landgoedleven van twee met elkaar verbonden families, die het karakter van het huidige Bloemendaal en Overveen hebben bepaald.
Ze waren beeldbepalend in het Amsterdamse zaken- en societyleven. Ze waren sterk betrokken bij de oprichting van tal van instituten, van de Nederlandsche Bank, de Nederlandsche Handel-Maatschappij, de eerste duinwatermaatschappijen, de eerste spoorwegmaatschappijen, het Concertgebouw, de oudste, nog bestaande Amsterdamse sociëteit ‘Onder Ons’.
Wat boeit is dat hun verleden in Amsterdam en Bloemendaal nog zo tastbaar aanwezig is.
————————————————————————————————–
DE BORSKI’S
Uitgeverij Belle Epoque, Bloemendaal
Wijkraad en Wij telen groente
Samen met deze twee organisaties hebben wij gereageerd op de geschetste plannen van de Dekatuin om het kerstbomenterrein te veranderen in een fraaier landschap. In een bijeenkomst van Dreefbeheer (de vastgoedpoot van de Dekatuin) zijn de plannen toegelicht. De bijeenkomst verliep in een ongedwongen sfeer.
Vooral de plannen over dag-horeca, de toename van parkeerdruk en het biologisch telen van producten op het kerstbomenterrein zijn nog onderwerp van gesprek. Niets is nog definitief, maar we houden het in de gaten voor u.
Grondmonsters
We hebben grondmonsters laten nemen om te controleren of er ongewenste gif residuen van de bloementeelt in het Ramplaankwartier zitten. De monsters zijn genomen bij Duinvliet en bij de Leendert Meeszstraat langs het bloembollenveld. Het resultaat valt mee. In de berm van de straat en bij Duinvliet zijn weinig sporen gevonden die onze volksgezondheid direct bedreigen. Wel adviseert het adviesbureau ons om in de zomer nog een plant controle uit te voeren.
Het betekent dat plantenresten de beste indicator zijn om te onderzoeken op bestrijdingsmiddelen.
Want uiteindelijk willen we het hele Westelijk Tuinbouwgebied vrij van chemische bestrijdingsmiddelen hebben en elke kweker overtuigen dat kweken ook zonder deze middelen mogelijk is,
Duinrel wetenschap
Een bewerking van een artikel dat op 19 januari 2022 is verschenen in de ‘Macrofaunanieuwsmail’.
Langs de afgegraven strandwal in de binnenduinrand bij Haarlem zijn diverse watergangen die de kwel uit het duinmassief afvoeren naar de hoofdwatergang in het oosten van de oude strandvlakte, de Houtvaart. Een van die watergangen is een duinrel, gelegen langs de zuidoostelijke rand van het Duinvlietbos, een Natura2000-gebied, wat deel uitmaakt van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland
Vanwege de hoge ecologische potenties van de jaarrond stromende duinrel heeft adviesbureau Natuurlijke Zaken, in opdracht van de gemeente Haarlem, het afgelopen jaar een advies opgesteld voor het uitvoeren van achterstallig onderhoud en het vergroten van het brongebied. De auteurs van dit artikel hebben hiervoor de macrofauna in de duinrel bemonsterd.
Macrofauna zijn alle ongewervelde dieren die met het blote oog zijn te onderscheiden.
Duinvliet
De duinrel stroomt voor het grootste deel door bos, waardoor de zandbodem is bedekt met een 10 tot 60 cm dikke laag verteerd blad en takken (detritus). Op sommige plekken is deze laag vermengd met zand en vormt zand de bedding van de stroom. Onder in de detritus-/sliblaag is op alle locaties in de duinrel een sterke ijzergeur waar te nemen en geen rotting. IJzergeur wijst op oxidatie en neerslaan van ijzer in uittredend kwelwater, waarin dit ijzer van nature is opgelost.
De vele detritus in de duinrel zorgt voor een hoge afbraak van organische stof, waardoor veel voedingsstoffen vrijkomen. Verder stroomafwaarts, maar ook in de duinrel is jaarrond veel klein kroos te vinden. De samenstelling van de macrofauna wordt ook door de detritus bepaald. Zo zijn het talrijkst aanwezig waterpissebedden, vlokreeften en borstelwormen.
De duinrel wordt langs grote delen van de loop jaarrond gevoed met kalkrijke kwel, afkomstig van vooral de oostzijde van het terrein, waar de strandwal is afgegraven voor de tuinbouw en bollenteelt en wat nu een woonwijk is. Er zijn dan ook vele voor een duinrel typerende soorten aanwezig. Het totaal aantal gevonden soorten in de duinrel loopt tegen de negentig. Dit is voor een duinrel een hoog aantal, maar het resultaat van vele bemonsteringen gedurende eind 2020 en 2021, waardoor een vrij compleet beeld is verkregen van de soortenrijkdom.
Natura 2000-gebied Zuid-Kennemerland
In het Natura 2000-gebied Zuid-Kennemerland liggen veel verschillende landschappen. Van 5000 jaar oude strandwallen en jonge binnenduinen tot bossen en landgoederen. Die natuur maakt het gebied bijzonder en geliefd. Om dat voor de toekomst veilig te stellen en de natuur te versterken is in 2021 gestart met een gebiedsaanpak voor deze regio. De provincie wil daar de komende jaren inwoners, ondernemers en organisaties uit het gebied bij betrekken.
Binnenkort mogen wij als beschermvrouw van Westelijk Tuinbouw Gebied onze visie op herstel van het landschap in deelgebied Zuid (het gebied grenzend aan Duinvliet) komen toelichten bij de gedeputeerde van de provincie.
Ter voorbereiding van de discussie hebben wij gesproken met de Stichting Santpoort, ook onderdeel van de binnenduinrand en met de Stichting Mooi Binnenveld te Arnhem.
De laatstgenoemde stichting heeft natuurgrond van de provincie gekocht en samen met vrijwilligers, boeren en door professioneel beheer dit landschap tot mooie natuur gemaakt waar binnen een paar jaar een landschap van orchideeën, talloze vlinders en vogels is ontstaan.
We zijn verheugd dat de provincie, na een lange weg van voorbereiding, serieus werk gaat maken van de natuur in een van de laatste groene gebieden van Haarlem. Hoe de samenwerking met de provincie eruit gaat zien, dat weten we nog niet. Wat we wel weten, is dat enthousiasme en gedrevenheid van omwonenden, samen met de deskundigen, deuren verder opent, zodat we onze missie, een nat open weidelandschap met veel natuur en wandelpaden verder kunnen verwezenlijken. De boodschap van Stichting Santpoort en Stichting Mooi Binnenveld is dan ook, werk samen waar het kan maar vergeet je eigen ideaal niet.
Elswoutshoek
We zijn in beroep gegaan bij de Raad van State tegen het besluit van het College van B&W van Bloemendaal. Recent hebben we daar toegelicht waarom de bouw van een tweede woonhuis geen goed idee is. Het plan is ondeugdelijk, niet rechtsgeldig volgens het eigen bestemmingsplan van de gemeente Bloemendaal en het tast de historische omgeving aan. De inwerkingtreding van het plan voor de bouw van een tweede woonhuis is geschorst tot de uitspraak over een bodemprocedure in deze zaak. Dat is goed nieuws. Het betekent dat er niet met de bouw mag worden begonnen totdat de rechter alle zaken goed heeft afgewogen.
Toekomst bestemmingsplan
Het bestemmingsplan in zijn huidige vorm gaat verdwijnen. De nieuwe minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge wil dat de Omgevingswet waarin bestemmingsplannen overgezet worden naar omgevingsplannen op 1 januari 2023 ingaat. In januari van dit jaar is de omgevingsvisie door de gemeenteraad van Haarlem aangenomen. Deze visie bepaalt hoe de contouren van het nieuwe omgevingsplan er uit gaat zien.
In deze visie staat het luid en duidelijk; het Westelijk Tuinbouwgebied is de groene zoom van Haarlem. Dat is een goed streven, want het gebied moet open en groen blijven, dat is onze missie en daarvoor blijven we vechten.
Belofte maakt schuld
In mei 2020 is een motie aangenomen door de gemeenteraad van Haarlem om in de ontwikkelstrategie van de Zijlweg met een strategisch plan te komen om de ecologische waarden en biodiversiteit van het Westelijk Tuinbouwgebied en de spoorzone driehoek te versterken.
Helaas is deze motie nog geen praktijk geworden.
Tot op heden is er nog geen plan gemaakt om hier daadwerkelijk invulling aan te geven. Wel is er een schets maar er is nog geen plan.
Binnenkort wordt er een nieuwe gemeenteraad gekozen. Fris elan kan helpen om alsnog deze motie uit te voeren. We stellen onze deskundigheid beschikbaar.
