Vriendenavond van de Stichting Tuin van Haarlem.

Welke natuur past bij ons.

Op woensdag 24 april a.s. organiseren we een vriendenavond. Ja, dat is redelijk snel na de vorige vriendenavond in oktober. De reden dat we het juist nu doen is omdat er binnenkort twee processen (Gebiedsproces Binnenduinrand Zuid-Kennemerland en versterking kwaliteit van het Westelijk Tuinbouwgebied) worden gestart.

Natuurherstel

  • 1 – 19:00 – Inloopperiode met koffie en thee.
  • 2 – 19:30 – Presentatie door onze stadsecoloog Carmen Capendale over het ecologisch beleidsplan van de gemeente met als thema “Welke natuur past bij het Westelijk Tuinbouwgebied”.
  • 3 – 20:00 – Hoe gaat het dan verder?
    Naast natuur maken zijn er ook nog andere wensen voor het gebied zoals recreatie, het telen van gewassen, waterbeheer en het terugdringen van pesticiden. Daan Bleichrodt (projectleider buitengebied Haarlem die al deze belangen moet verenigen) gaat ons vertellen hoe dit proces gaat lopen.
  • 4 – 20:30 – Pauze
  • 5 – 20:45 – Tijd voor discussie en beantwoording van vragen uit de zaal. In aanwezigheid van de klimaatburgemeester Ton van Belderok van Haarlem, landschapsarchitect Martijn Dekker en water-hydroloog Marco van Wieringen gaan we kijken wat er leeft en wat ons bezig houdt.

We sluiten de avond rond 21.30 uur af met een hapje en een drankje.

Het is niet meer mogelijk om je in te schrijven.
Graag tot woensdag 24 april. Locatie is Voetbalvereniging Alliance, Zeedistelweg 2 te Haarlem in de ontvangstruimte boven.
Interesse in verslag vorige vriendenavond https://tuinvanhaarlem.nl/onderwerp/nieuws-2023
Voorbereiden, lees het https://haarlem.nl/file/ecologisch-beleidsplan?download=1

Verslag vriendenavond 2023

  • Gewasbeschermingsmiddelen

Op verzoek van onze stichting is het Westelijk Tuinbouwgebied (WTG) en omgeving meegenomen in een landelijk onderzoek naar de aanwezigheid van chemische gewasbe-schermingsmiddelen in paardenbloemen in de omgeving van tuinbouwpercelen. Daarnaast blijken er ook middelen tegen vlooien en wormen van huisdieren in te zitten.

De aangetroffen concentratie van de afzonderlijke middelen blijkt ruim onder de normen voor voedingsmiddelen te liggen, maar blijkt rampzalig te zijn voor insecten. Pas als onomstotelijk is bewezen dat deze middelen schadelijk zijn voor onze leefomgeving zal “Brussel” kunnen besluiten om die middelen te verbieden. De resultaten van het onderzoek maakte indruk op de aanwezigen en stemt tot nadenken, want de schadelijke gevolgen van het totaal van deze middelen op onze leefomgeving zijn niet onderzocht en daarom niet genormeerd.

De stichting zet zich onder meer in voor een gifvrij WTG en zal hierover in gesprek gaan met gemeente, provincie en andere bevoegde instanties. We doen daar te zijner tijd in een nieuwsbrief melding van.

Natuurgebied “De Vlotter” bij Heemskerk

“De Vlotter” was een tuinbouwgebied in de binnenduinrand bij Heemskerk. PWN is er eigenaar van en heeft het omgevormd tot natuurgebied. De voorbereiding daarvan heeft 10 jaar geduurd vanwege de benodigde tijd voor het beëindigen van de pacht, de diverse onderzoeken en vergunningen. De daadwerkelijke uitvoering duurde met 4 tot 6 maanden relatief kort.

Hoewel er verschillen zijn in landschapstype en eigendomssituatie tussen De Vlotter en het WTG is het voor onze stichting interessant om te horen hoe PWN dit project heeft aangepakt. Ook in het WTG zijn namelijk plannen bij de provincie en gemeente om op (voormalige) tuinbouwpercelen natuur te ontwikkelen. Dit is o.a. een gevolg van de opdracht die de provincie heeft om voor 2027 nog ca. 4000 ha natuur in Noord-Holland te verwerven en te realiseren.

Onze stichting zal zich inzetten om in het gesprek met genoemde partijen onze doelstellingen in het kader van deze plannen zoveel mogelijk te verwezenlijken.


Wij bekijken in de komende tijd welke vervolgstappen kunnen worden gedaan met hetgeen we op deze avond hebben opgestoken.

Platte Schijfhoren

Het afgelopen jaar heb ik de waterslakken in de sloten van het zuidelijk deel van het Westelijk Tuinbouwgebied uitgebreid geïnventariseerd. Het uitwerken van de gegevens is nog niet gedaan, maar één soort wil ik er wel vast uitlichten: de platte schijfhoren (Anisus vorticulus); een nietige slakje van 3-4 mm, maar van groot belang voor het natuurbeleid. Het is de enige waterslak die is opgenomen in de Europese Habitatrichtlijn, bijlage II (aanwijzing beschermde gebieden) en bijlage IV (strikt beschermd). Omdat de platte schijfhoren in de ons omringende landen zeldzamer is dan bij ons, heeft ons land er een speciale verantwoordelijkheid voor.

Ik had mijn hoop gevestigd op het voorkomen van de soort in het tuinbouwgebied, en wat blijkt: de soort komt er in het zuidelijk deel wijdverbreid voor! Een paar mooie sloten, richting Duinvlietbos, konden niet worden bemonsterd omdat toestemming van de grondeigenaren ontbrak. Deze zitten vol met kransblad (Chara) waar de soort zich goed in thuis voelt. Alle waarnemingen zijn opgenomen op https://waarneming.nl.

De platte schijfhoren is weinig algemeen en is opgenomen in de Rode Lijst van mollusken als ‘kwetsbaar’, vanwege zijn afnemende landelijke verspreiding (De Bruyne et al., 2003). De soort is ook opgenomen in de geactualiseerde lijst van ‘soorten voor beleid’ van de Provincie Noord-Holland (Herlings et al., 2022). Hieraan verbonden maatregelen betreffen het beter in beeld brengen van de verspreiding en het verbeteren van leefgebied voor deze soort.

De platte schijfhoren houdt van schoon en plantenrijk water. Deze goede waterkwaliteit is te vinden in de binnenduinrand waar duinwater opkwelt en in de laagveengebieden in Zuid-Holland, Utrecht en Overijssel (De Weerribben).

Een soort om te koesteren in de Tuin van Haarlem! Dit artikel is geschreven door Marco van Wieringen.

Werkdag Duinvliet

    Ik meld me aan voor de meewerkdag Duinvliet op 20 januari 2024.

    Dank

    Stormschade Elswout

    De Stichting Tuin van Haarlem heeft ruim € 1000,– gedoneerd voor het opruimen van de stormschade in Elswout. Het landgoed grenst aan ons gebied en als goede buren biedt je burenhulp aan. 

    Terras en weiland naast het Wapen van Kennemerland

    Zoals u al eerder bij ons heeft kunnen lezen, is het de intentie van de gemeente Haarlem om het weiland naast het Wapen van Kennemerland ecologisch te gaan beheren. Geen bemesting meer maar bloemrijk grasland met mooie waterkanten. Dit beleid ondersteunen we van harte.
    Samen met de eigenaar van het Wapen van Kennemerland hebben we een plan ontwikkeld om meer ruimte te scheppen voor het terras aan de straatkant en meer ruimte voor fietsers en wandelaars, zodat er een einde komt aan de chaotische verkeerssituatie voor het Wapen van Kennemerland.              

    Het plan, dat mede ondersteund wordt door Staatsbosbeheer, ligt helaas al een jaar stil door dat de eigenaar van het Wapen zijn zinnen heeft gezet op een terras in het weiland, wat hij zelf al gerealiseerd had zonder toestemming van de eigenaar, de gemeente Haarlem.  


    Dit is niet in overeenstemming met het groenbeleid en is het dan ook terecht dat de gemeente Haarlem, nadat het lange tijd gedoogd is, hieraan een einde maakt. Het is dan ook wat jammer dat de eigenaar zijn emoties de overhand laat hebben in zijn reactie terwijl de gemeente zeer coulant geweest is naar deze ondernemer.

    Volgend jaar meer geluk

    Het zit de ooievaars in ons gebied niet mee met het grootbrengen van kroost. Eigenlijk waren ze al vrij laat dit jaar met hun baltsgedrag. En de geringde man/vrouw van vorig jaar was nu niet van de partij, dus je zou zeggen ….. nieuwe ronde, nieuwe kansen.

    Ooievaar Elswout

    En even leek het erop dat het broeden was begonnen, maar na enige tijd waren beide vogels gevlogen. Ook hadden we een vermoeden dat boommarters de boosdoeners kunnen zijn die het broeden verstoren, of de eieren stelen. Daarom zullen we in het najaar een krans om de paal laten aanbrengen om deze rovers onmogelijk te maken.

    Jammer, maar we zullen weer een broedseizoen moeten wachten.

    Het zit in onze natuur, is dat wel goed?

    De Stichting Tuin van Haarlem is tegen het gebruik van landbouwgif in het Westelijk Tuinbouwgebied. Zij heeft medewerking verleend aan een onderzoek in hoeverre landbouwgif maar ook dierlijke geneesmiddelen terug te vinden zijn in woonwijken en plantsoenen.
    Op drie plaatsen in het gebied, te weten Leendert Meesstraat, Dreesplantsoen en bij Duinvliet is onderzoek gedaan naar sporen van residuen van landbouwgif en dierlijke geneesmiddelen in paardenbloemen. Deze planten zijn een goede indicator voor het opsporen van gebruikte giffen.

    Wat vooral uit het onderzoek naar voren komt, is dat anti vlo- en luizen banden, vaak gedragen door honden en katten en landbouwgif (gewasbeschermingsmiddel) in de omliggende wijken rondom het Tuinbouwgebied aanwezig zijn. Deze middelen worden tijdens het bestuivingsproces van paardenbloemen overdragen op insecten. 

    Hier enkele cijfers uit het rapport.
    In Duinvliet is één middel gevonden wat giftig is en afkomstig is uit vlooienbanden. Voor het Willem Dreesplantsoen zijn dat drie middelen en voor de Leendert Meesstraat twee. Dat is vergelijkbaar met andere plantsoenen en honden uitlaatgebieden in Nederland. 
    Voor landbouwgif ligt dat echter anders. In de Leendert Meeszstraat zijn er maar liefst 12 landbouwgiffen gevonden. Deze locatie staat in de top twee van onderzochte plekken waar landbouwgif gevonden wordt bij woonwijken. Ook bij het Willem Dreesplantsoen en Duinvliet ontbreken ze niet, maar deze locaties zijn min of meer vergelijkbaar met andere locaties in Nederland

    In de Leender Meeszstraat is vooral azoxystrobin gevonden. Een schimmelbestrijdingsmiddel in de sierteelt wat funest is voor ongewervelde dieren. Het is moeilijk afbreekbaar en deze middelen worden door de wind in de woonwijk geblazen. Het is niet direct giftig voor bewoners maar gezond is het zeker niet.

    De Stichting vindt dat sier- en tuinbouw teelt (wie vindt het niet mooi) in het gebied moet stoppen met het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. Het gebied grenst aan een Natura2000 gebied, het is voor groot deel omgeven met woonhuizen en het is voorbestemd  een natuurgebied te worden. Dit gaat niet samen met bestrijdingsmiddelen die slecht zijn voor natuur en gezondheid.

    Het totale rapport bevat 60 pagina’s en is op te vragen bij de Stichting via info@tuinvanhaarlem.nl.
    De belangrijkste conclusie van het rapport, gemaakt door Buijs AgroServices zijn:

    Bestrijdingsmiddelen afkomstig uit de land- en tuinbouw, die hier o.a. in Haarlem gevonden zijn, dienen verboden te worden. Gebruik bij je huisdieren geen chemische insecticiden, zoals vlooienbanden. Al deze middelen zijn slecht voor gezondheid en milieu en hebben direct invloed op de insectenpopulatie.

    In memoriam: Tine Walberg

    Onze Tine is dood.
    Tine Walberg was vanaf begin 2000 tot 2017 een bevlogen, kritische en enthousiaste vrijwilliger van onze Stichting Westelijk Tuinbouwgebied.
    Tine zette zich met hart en ziel in voor het behoud en de openheid van het Westelijk Tuinbouw Gebied. En voor het reilen en zeilen van onze stichting.
    Daarin was ze heel uitgesproken en standvastig.

    Tine van Tuin van Haarlem

    Ze was de drijvende kracht achter twee goed bezochte jubileumtentoonstellingen. Ze was contactpersoon met afdeling Handhaving en onderhield mede de website. Nadat ze de stichting verlaten had schreef ze nog mee aan de verhalen op onze website, bracht folders rond, dacht mee over de ontwikkelingen in het gebied en bleef zeer betrokken bij het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem.


    Deze droge opsomming van feiten doet nauwelijks recht aan wat ze voor het WTG en voor ons heeft betekend.
    Ze was een fijne en aardige collega, kritisch maar ook stimulerend. Je kon altijd op haarrekenen.
    We zullen haar niet vergeten.

    Vriendenavond Tuin van Haarlem

    Woensdagavond 30 november was het zover, de vriendenavond van de Stichting Tuin van Haarlem.
    Ongeveer 80 vrienden en genodigden hadden zich verzameld in de voetbalkantine van Alliance.
    Voorzitter Kees Hulsman opende de vergadering, waarin hij terugblikte op de geschiedenis van de Stichting die ongeveer 25 jaar bestaat.
    De avond staat in het teken van nieuwe plannen voor de ontwikkeling van het Westelijk Tuinbouwgebied. Jeroen van Herk, programmamanager van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland onderzoekt in opdracht van meerdere partijen (Provincie NH, Gemeente Bloemendaal, Haarlem, PWN, hoogheemraadschap Rijnland, Staatsbosbeheer, Nationaal Park Zuid-Kennemerland naar verbetering van het Westelijk Tuinbouwgebied. Dit gebied is een strandvlakte tussen duinen en de stad. De voorzitter geeft aan bij de start van de uitleg dat de Stichting van oudsher ijvert voor, hoe meer natuur hoe beter, niet te veel recreatiedruk, stop met landbouwgif en hou het gebied open. 

    Jeroen van Herk spreekt de aanwezigen toe

    Jeroen heeft eerst een grote inventarisatie gedaan bij allerlei belanghebbenden in het gebied, zoals ondernemers, tuinders, de Stichting Tuin van Haarlem, de hondenuitlaat service en nog vele anderen. Wat zijn hun belangen en wat willen zij. Dat heeft een grote aantal wensen opgeleverd, zowel op het gebied van recreatie, tuinbouw, natuurontwikkeling en andere zaken. Echter ook het vergroten van de watercapaciteit, versterken van biodiversiteit en het verhogen van de waterkwaliteit. Allemaal zaken die ook vanuit de overheid ondersteund worden.
    Er zijn echter ook belangrijke schuurpunten. Op welke tuinbouw gaan we ons richten, hoeveel recreatiedruk kan het gebied aan, waar komen de ommetjes.
    Vragen uit de zaal komen er ook, bv kan er ook iets gedaan worden voor kanovaarders. Of, hoe zeker is het dat er geen woningbouw komt. Kan er iets gedaan worden aan de lichtverspreiding van het tennispark.
    Sommige vragen worden meegenomen door Jeroen naar de opdrachtgevers. Woningbouw is duidelijk, er komt geen woningbouw, daar is de politiek eensgezind in. Het gebied is te uniek om te bebouwen, zeker als we al weten dat Haarlem de derde versteende stad van Nederland is. De schuurpunten worden verder besproken, want deze inventarisatie door Jeroen moet leiden tot echte planvorming waarin waarschijnlijk de gemeente Haarlem het voortouw gaat nemen.

    Marco laat zien wat er in het water leeft

    Natuuronderzoeker Marco van Wieringen laat in zijn presentatie zien wat voor moois er allemaal al te zien is in het gebied. Marco richt zich voornamelijk op wat er zwemt, vliegt en kruipt langs de slootjes in het Westelijk Tuinbouwgebied. Het zijn schitterende foto’s die grote bewondering oogsten. Zwanenmosselen maar ook kreeften, van alles passeert de revue.

    De bijeenkomst wordt afgesloten met een oproep tot meer donateurs, want de Stichting wil graag tot minimaal 1000 donateurs groeien zodat er nog meer invloed uitgeoefend kan worden. Na afloop is het gezellig napraten en de Stichting krijgt het advies, organiseer meer zulke avonden, want zo wordt de hele omgeving erbij betrokken.

     

    Meewerken in Duinvliet

    Zaterdag 5 november 2022 stond weer in het teken van onze jaarlijkse Duinvlietsbos-meewerkdag. Viertien liefhebbers, vrienden en werkgroepsleden, verzamelden zich rond 10 uur op het honden uitlaatveldje, werden door onze rondleider George getrakteerd op koek en door boswachter Rien voorzien van koffie.
    Na de briefing door Rien werden de handen uit de mouwen gestoken. Om een uur of 3 waren het bamboebos en de braamstruiken gedecimeerd, de paden met boomstammetjes gemarkeerd en was de duinrel weer leeg geharkt.
    De lunch bestond uit heerlijke belegde broodjes, die door werkgroepslid Martijn waren verzorgd. Ondertussen werden door Rien allerlei wetenswaardigheden over het Duinvlietsbos verteld.
    Wat was het een klus en wat hebben we geluk gehad met het weer, droog en een prima temperatuur; eigenlijk te warm voor de tijd van het jaar, zou de weerman zeggen. Het was intensieve, maar zeer geslaagde werkdag. Rien was trots op ons en bedankte ons voor de inzet middels een flinke zak Kruidenthee uit de natuur.
    Ook volgend jaar oktober sturen we al onze vrienden weer een uitnodiging en zullen er ongetwijfeld andere noodzakelijke werkzaamheden op ons staan te wachten.

    Wat gaan we doen?

    UITNODIGING VRIENDENAVOND 

    “Gebiedsontwikkeling in het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem”

    ‘Nu investeren in natuur…….

    Dat is zekerheid voor de toekomst’

    Beste vriend van onze stichting,
    Op woensdag 30 november hebben we na een lange (corona)tijd weer een informatieavond voor vrienden en genodigden georganiseerd, met deze keer als thema “Gebiedsontwikkeling in het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem”. 

    WAT
    Nationaal Park Zuid Kennemerland stelt een nieuw plan op voor de ontwikkeling van het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem, zodat er meer ruimte komt voor natuur en recreatie. 

    WIE
    Projectleider Jeroen van Herk zal met schetsen de plannen voor de gebiedsontwikkeling toelichten.
    Natuuronderzoeker-water Marco van Wieringen zal foto’s laten zien en vertellen over alles wat er zwemt in, vliegt boven en kruipt langs de slootjes in het Westelijk Tuinbouw Gebied. 

    WAAR
    De vriendenavond vindt plaats in de kantine van voetbalvereniging Alliance, Zeedistelweg 2 te Haarlem en is gratis toegankelijk:

    • inloop met koffie of thee om 19.30 uur
    • start presentaties om 20.00 uur, einde om 21.30 uur
    • daarna kunnen we tot 22:00 uur onder het genot van een drankje nog wat napraten

     

    AANMELDEN SVP

    Graag voor 25 november aanmelden via

      Ik meld me aan voor de informatie bijeenkomst op 30 november 2022 in Alliance.

      Dank

      .
      Enkele dagen voor de bijeenkomst ontvangt u nog een bevestiging.

       

      Meldt u bijtijds aan, want het aantal plaatsen is beperkt! 
      Meer info, ga naar de startpagina website

        

       

       

       

      Informatie bijeenkomst

      Helaas slecht nieuws. 

      Het noodlot – in de vorm van Corona – heeft toegeslagen. De presentator van het Nationaal Park heeft zich per vanochtend ziek gemeld. De bijeenkomst van 5 oktober gaat daarom niet door. Heel spijtig maar dit is overmacht. 
      Wi komen zo spoedig mogelijk terug met een nieuwe datum.

      Gezien het grote aantal aanmeldingen voor deze woensdag, zal dat wederom op een woensdag plaats vinden. U ontvangt hiervoor een nieuwe uitnodiging.

      Petitie movies Elswout

      Het blijkt dat het overleg tussen Stichting Behoud Erfgoed Kennemerland en Stichting Natuurbelang Nederland met Staatsbosbeheer op 15 juli een teleurstellende uitkomst had. Staatsbosbeheer weigerde opening van zaken te geven over licht, geluid, overlast voor vleermuizen. Verder was er geen natuurtest uitgevoerd door Staatsbosbeheer. Daarom werd besloten een petitie op te stellen tegen movies at Elswout.

      En besloot onze stichting deze te steunen en ook onze vrienden hierover te informeren. Wij kunnen ons voorstellen dat niet al onze vrienden onze mening hierover delen. Enig effect heeft de petitie wel gehad, daar het voornemen voor optreden van een diskjockey is afgeblazen.

      Van een deelnemer aan dit evenement hoorde wij dat de vleermuizen tijdens de filmvertoning om zijn hoofd vlogen. Waaruit wij concluderen dat het licht zeker invloed had op deze dieren.

      Kleinschalige evenementen als dit kunnen een precedent scheppen voor mogelijke grotere evenementen op Elswout. Zoals het gerucht dat Staatsbosbeheer in 2023 een groots festival op Elswout wil organiseren. 

      Het lege nest syndroom


      Het begon zo positief dit jaar: 3 jongen in het ooievaarsnest, meermalen gespot door de fotograaf Willem van Roon en vele anderen. Ze kregen veel belangstelling vanuit de buurt en van voorbijgangers. De ouders wisselden elkaar af op het nest en bij het zoeken naar voedsel. De hele buurt leefde mee en wisselde berichten uit via Facebook.
      Het werd nat en kouder en er bleef maar één van de ouders over om de jongen warm te houden en van voedsel te voorzien. Dat ging niet goed! Ongeveer 9 juni waren het nog drie kuikens, 11 juni kwam er het bericht dat er nog maar één jong zou zijn. Dat was al best groot en goed zichtbaar als hij zijn vleugels aan het trainen was.
      We hoopten dat het oudste jong zou overleven maar na vele dagen waarop het niet meer te zien was, moesten we teleurgesteld toegeven dat het ‘ons’ ooievaarspaar ook dit jaar niet gelukt was jongen groot te brengen.
      We hopen volgend jaar op meer succes.

      Toen er nog drie jongen waren.

      We hebben iets te vieren……

      Ons ooievaarspaar heeft een kleintje, waarvan we niet weten of het een jongen of een meisje is. Ook is nog niet bekend of er nog broertjes en/of zusjes bij zijn. Op dit moment zit de kleine diep weggedoken in het nest, heel af en toe is een glimp van het koppie te zien.

      Ooievaar bij Elswout

      Ooievaars hebben maar 1 legsel per jaar. Gewoonlijk bestaat dat uit 4 eieren, die 33 tot 34 dagen na het leggen asynchroon uitkomen. Beide ouders broeden om beurten de eieren en voeden beide de jongen. De jongen verlaten 2 tot 3 maanden na het uitkomen het nest en worden hierna nog 7 tot 20 dagen gevoed door de ouders.

      Hopelijk zien we binnenkort meer snaveltjes omhoogkomen……

      Onderhoud Vlaamse weg

      Vanaf 9 mei starten de werkzaamheden aan de Vlaamse weg. Het straatwerk is gereed voor de start van de bouwvak op 1 augustus. Gewerkt wordt vanaf de Dekatuin richting de Westelijke Randweg. Het vrachtverkeer naar bedrijven op de Marcelisvaartpad wordt omgeleid via Zijlweg, Ramplaan en Leendert Meeszstraat voor een periode van drie maanden.

      Na het broedseizoen (ca. half augustus) worden nog 8 oude populieren gekapt. Op basis van de slechte staat van de zeventien gekapte populieren in november, is er meer onderzoek gedaan naar de andere acht oude populieren. Het resultaat is dat deze acht ook gekapt worden. In het plantseizoen, die start in oktober/november, wordt de nieuwe bomenstructuur langs de Vlaamse weg aangeplant.

      Het gehele werk is voor het eind van het jaar klaar.

      Biografie “de Borski’s

      Binnenkort verschijnt de historische biografie* De Borski’s, die zich voor een belangrijk deel afspeelt in het gebied van de Tuin van Haarlem en aangrenzende gebieden.

      Vooraankondiging.

      Voor alle duidelijkheid wil het bestuur van de Stichting Tuin van Haarlem onderstrepen dat wij onze website niet gebruiken voor commerciële doeleinden.

      Gezien de grote invloed die de Borski’s hebben gehad op onze omgeving – ook vaak onderstreept bij veel rondleidingen in Elswout die onze vrienden hebben gevolgd – menen we dat in dit geval een uitzondering op zijn plaats is.

      De publieksprijs is € 29,50. De prijs voor de vrienden van de Tuin van Haarlem is echter € 26,50, (inclusief verzendkosten).

      Het boek kan besteld worden met een mail aan: borskihetboek@gmail.com.

      De uitvoering van het boek is gebonden, 400 pag. full colour, met veel illustraties.  

      DE BORSKI’S

      Één hechte familie

      De Amsterdamse families Borski en Van der Vliet waren sterk verwant aan elkaar. Met hun machtige landgoederen en enorme grondbezit heersten zij van generatie op generatie ruim anderhalve eeuw over Bloemendaal, Overveen, Elswout en Aerdenhout.

      Hun hofsteden en equipages zijn vermaard. Grond, vermogen en bestuurlijke functies is wat voor hen telt. Standbeelden of adellijke titels begeren ze niet. Al zijn ze wel on speaking terms met prinsen en koningen.  

      Borski Elswout
      In Amsterdam doen ze hun zaken en bezitten riante woonhuizen aan de mooiste grachten. Ze zijn ondernemend, ambitieus en vol initiatief. Ze bekleden invloedrijke functies in tal van Amsterdamse ondernemingen, organisaties en sociëteiten. 

      Het zijn kosmopolieten. Ze spreken hun talen. Ze zijn reislustig en internationaal georiënteerd. Maar altijd geven ze de voorkeur aan het leven op hun landgoederen. 

      De Borski’s worden vermogend met de handel in geld en waardepapieren.

      Ze verrijken hun hofsteden met fraaie huizen en landschapstuinen en bezitten oneindige duingebieden. Ze steunen kunstenaars, zijn actief in de politiek en als sport- en spoorwegpioniers, nemen deel aan de Olympische spelen, bedrijven liefdadigheid. 

      Zakelijk trekken de Borski’s en de Van der Vlieten samen op in tal van besturen, commissariaten en deelnemingen in bedrijven. Door hun onderlinge huwelijken vormen de Borski’s en de Van der Vlieten en hun nazaten een hecht gezelschap. En delen de smart van de vele familiedrama’s, die zich afspelen.

      In de rand van het levensverhaal van de Borski’s en de Van der Vlieten figureren ook nog opmerkelijke persoonlijkheden, zoals het echtpaar Mulisch, Gerard Heineken, prins Hendrik, Anton Mussert en de machtige Rutger Jan graaf Schimmelpenninck.

      Het is voor het eerst dat de samenhang tussen de hectische levens van de Borski’s, de Van der Vlieten en hun nazaten, hun huwelijksperikelen, hun zakelijke vervlechtingen en societyleven in Amsterdam, hun actieve buitenleven op hun landgoederen in Overveen en Bloemendaal en hun ondernemingsdrang zo compleet, persoonlijk en rijk geïllustreerd in beeld is gebracht in deze zeer verzorgde, gebonden full colour uitgave met 460 afbeeldingen.

      ‘De Borski’s’ is geen roman, noch een wetenschappelijke uitgave. De auteur beoogt met deze familiesaga een waarheidsgetrouw beeld te geven van het zakelijke- en landgoedleven van twee met elkaar verbonden families, die het karakter van het huidige Bloemendaal en Overveen hebben bepaald. 

      Ze waren beeldbepalend in het Amsterdamse zaken- en societyleven. Ze waren sterk betrokken bij de oprichting van tal van instituten, van de Nederlandsche Bank, de Nederlandsche Handel-Maatschappij, de eerste duinwatermaatschappijen, de eerste spoorwegmaatschappijen, het Concertgebouw, de oudste, nog bestaande Amsterdamse sociëteit ‘Onder Ons’. 

      Wat boeit is dat hun verleden in Amsterdam en Bloemendaal nog zo tastbaar aanwezig is.

      ————————————————————————————————–

      DE BORSKI’S

      Uitgeverij Belle Epoque, Bloemendaal

      Wijkraad en Wij telen groente

      Samen met deze twee organisaties hebben wij gereageerd op de geschetste plannen van de Dekatuin om het kerstbomenterrein te veranderen in een fraaier landschap. In een bijeenkomst van Dreefbeheer (de vastgoedpoot van de Dekatuin) zijn de plannen toegelicht. De bijeenkomst verliep in een ongedwongen sfeer.
      Vooral de plannen over dag-horeca, de toename van parkeerdruk en het biologisch telen van producten op het kerstbomenterrein zijn nog onderwerp van gesprek. Niets is nog definitief, maar we houden het in de gaten voor u.

      Geen kerstbomen meer, maar…………

      Grondmonsters

      grondmonster ramplaan

      We hebben grondmonsters laten nemen om te controleren of er ongewenste gif residuen van de bloementeelt in het Ramplaankwartier zitten. De monsters zijn genomen bij Duinvliet en bij de Leendert Meeszstraat langs het bloembollenveld.  Het resultaat valt mee. In de berm van de straat en bij Duinvliet zijn weinig sporen gevonden die onze volksgezondheid direct bedreigen. Wel adviseert het adviesbureau ons om in de zomer nog een plant controle uit te voeren.

      Het betekent dat plantenresten de beste indicator zijn om te onderzoeken op bestrijdingsmiddelen.
      Want uiteindelijk willen we het hele Westelijk Tuinbouwgebied vrij van chemische bestrijdingsmiddelen hebben en elke kweker overtuigen dat kweken ook zonder deze middelen mogelijk is,

      Duinrel wetenschap

      Een bewerking van een artikel dat op 19 januari 2022 is verschenen in de ‘Macrofaunanieuwsmail’.

      Langs de afgegraven strandwal in de binnenduinrand bij Haarlem zijn diverse watergangen die de kwel uit het duinmassief afvoeren naar de hoofdwatergang in het oosten van de oude strandvlakte, de Houtvaart. Een van die watergangen is een duinrel, gelegen langs de zuidoostelijke rand van het Duinvlietbos, een Natura2000-gebied, wat deel uitmaakt van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland

      Vanwege de hoge ecologische potenties van de jaarrond stromende duinrel heeft adviesbureau Natuurlijke Zaken, in opdracht van de gemeente Haarlem, het afgelopen jaar een advies opgesteld voor het uitvoeren van achterstallig onderhoud en het vergroten van het brongebied. De auteurs van dit artikel hebben hiervoor de macrofauna in de duinrel bemonsterd.

      Macrofauna zijn alle ongewervelde dieren die met het blote oog zijn te onderscheiden.

      Duinvliet

      De duinrel stroomt voor het grootste deel door bos, waardoor de zandbodem is bedekt met een 10 tot 60 cm dikke laag verteerd blad en takken (detritus). Op sommige plekken is deze laag vermengd met zand en vormt zand de bedding van de stroom. Onder in de detritus-/sliblaag is op alle locaties in de duinrel een sterke ijzergeur waar te nemen en geen rotting. IJzergeur wijst op oxidatie en neerslaan van ijzer in uittredend kwelwater, waarin dit ijzer van nature is opgelost.

      Hartger Griffioen, duinrel met steile helling naar het Duinvlietbos

      De vele detritus in de duinrel zorgt voor een hoge afbraak van organische stof, waardoor veel voedingsstoffen vrijkomen. Verder stroomafwaarts, maar ook in de duinrel is jaarrond veel klein kroos te vinden. De samenstelling van de macrofauna wordt ook door de detritus bepaald. Zo zijn het talrijkst aanwezig waterpissebedden, vlokreeften en borstelwormen.

      De duinrel wordt langs grote delen van de loop jaarrond gevoed met kalkrijke kwel, afkomstig van vooral de oostzijde van het terrein, waar de strandwal is afgegraven voor de tuinbouw en bollenteelt en wat nu een woonwijk is. Er zijn dan ook vele voor een duinrel typerende soorten aanwezig. Het totaal aantal gevonden soorten in de duinrel loopt tegen de negentig. Dit is voor een duinrel een hoog aantal, maar het resultaat van vele bemonsteringen gedurende eind 2020 en 2021, waardoor een vrij compleet beeld is verkregen van de soortenrijkdom.

      Natura 2000-gebied Zuid-Kennemerland

      Deelgebied Zuid

      In het Natura 2000-gebied Zuid-Kennemerland liggen veel verschillende landschappen. Van 5000 jaar oude strandwallen en jonge binnenduinen tot bossen en landgoederen. Die natuur maakt het gebied bijzonder en geliefd. Om dat voor de toekomst veilig te stellen en de natuur te versterken is in 2021 gestart met een gebiedsaanpak voor deze regio. De provincie wil daar de komende jaren inwoners, ondernemers en organisaties uit het gebied bij betrekken.

      Binnenkort mogen wij als beschermvrouw van Westelijk Tuinbouw Gebied onze visie op herstel van het landschap in deelgebied Zuid (het gebied grenzend aan Duinvliet) komen toelichten bij de gedeputeerde van de provincie.
      Ter voorbereiding van de discussie hebben wij gesproken met de Stichting Santpoort, ook onderdeel van de binnenduinrand en met de Stichting Mooi Binnenveld te Arnhem.

      De laatstgenoemde stichting heeft natuurgrond van de provincie gekocht en samen met vrijwilligers, boeren en door professioneel beheer dit landschap tot mooie natuur gemaakt waar binnen een paar jaar een landschap van orchideeën, talloze vlinders en vogels is ontstaan.

      We zijn verheugd dat de provincie, na een lange weg van voorbereiding, serieus werk gaat maken van de natuur in een van de laatste groene gebieden van Haarlem. Hoe de samenwerking met de provincie eruit gaat zien, dat weten we nog niet. Wat we wel weten, is dat enthousiasme en gedrevenheid van omwonenden, samen met de deskundigen, deuren verder opent, zodat we onze missie, een nat open weidelandschap met veel natuur en wandelpaden verder kunnen verwezenlijken. De boodschap van Stichting Santpoort en Stichting Mooi Binnenveld is dan ook, werk samen waar het kan maar vergeet je eigen ideaal niet.

      Elswoutshoek

      We zijn in beroep gegaan bij de Raad van State tegen het besluit van het College van B&W van Bloemendaal.  Recent hebben we daar toegelicht waarom de bouw van een tweede woonhuis geen goed idee is. Het plan is ondeugdelijk, niet rechtsgeldig volgens het eigen bestemmingsplan van de gemeente Bloemendaal en het tast de historische omgeving aan. De inwerkingtreding van het plan voor de bouw van een tweede woonhuis is geschorst tot de uitspraak over een bodemprocedure in deze zaak. Dat is goed nieuws. Het betekent dat er niet met de bouw mag worden begonnen totdat de rechter alle zaken goed heeft afgewogen.

      Toekomst bestemmingsplan

      Het bestemmingsplan in zijn huidige vorm gaat verdwijnen. De nieuwe minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge wil dat de Omgevingswet waarin bestemmingsplannen overgezet worden naar omgevingsplannen op 1 januari 2023 ingaat. In januari van dit jaar is de omgevingsvisie door de gemeenteraad van Haarlem aangenomen. Deze visie bepaalt hoe de contouren van het nieuwe omgevingsplan er uit gaat zien.
      In deze visie staat het luid en duidelijk; het Westelijk Tuinbouwgebied is de groene zoom van Haarlem. Dat is een goed streven, want het gebied moet open en groen blijven, dat is onze missie en daarvoor blijven we vechten.

      Belofte maakt schuld

      In mei 2020 is een motie aangenomen door de gemeenteraad van Haarlem om in de ontwikkelstrategie van de Zijlweg met een strategisch plan te komen om de ecologische waarden en biodiversiteit van het Westelijk Tuinbouwgebied en de spoorzone driehoek te versterken.
      Helaas is deze motie nog geen praktijk geworden.
      Tot op heden is er nog geen plan gemaakt om hier daadwerkelijk invulling aan te geven. Wel is er een schets maar er is nog geen plan.

      Binnenkort wordt er een nieuwe gemeenteraad gekozen. Fris elan kan helpen om alsnog deze motie uit te voeren. We stellen onze deskundigheid beschikbaar.



      Maak Haarlem GROENER

      Gif in het Westelijk Tuinbouwgebied?

      Een van onze vrienden vroeg zich naar aanleiding van een artikel in dagblad Trouw af hoe het in het Westelijk Tuinbouwgebied (WTG) staat met het gebruik van gif voor de bloementeelt. Het is een prachtig gezicht in het voorjaar en de zomer, de bloemenvelden in het zuidelijk deel van het WTG.

      Maar…. er hangt wel een prijskaartje aan! Onderzoek van onderzoeksbureau Meten = Weten wijst uit dat de grond in en rondom (voormalige) tuinbouwgrond bijna altijd gif-bestanddelen bevat.

      Stichting Tuin van Haarlem heeft onlangs grondmonsters laten nemen door Meten=Weten om een indruk te krijgen van de mate van verontreiniging door landbouwgif in het gebied.
      Deze grondmonsters zijn genomen in de Leendert Meesstraat en aan de oost rand van het Duinvlietbos.De resultaten zullen over een aantal weken bekend zijn.

      Wij houden onze vrienden op de hoogte!

      Natuurontwikkeling

      Goed nieuws van de provincie!

      En zo kregen we eind van het jaar nog goed nieuws van de provincie. In een brief die bij vele omwonenden van het gebied op de mat viel, geeft de provincie aan dat ze serieus werk gaat maken van de natuur in Zuid-Kennemerland. Het plan moet in 2027 afgerond zijn. De afgelopen jaren hebben we hier regelmatig met de provincie over gesproken en het gaat nu de echte voorbereidingsfase in.

      Legenda
      natuurontwikkeling province
      Natuurnetwerk provincie

      Deze maatregelen hebben ook invloed op de gebieden rond Natura2000-gebieden, zoals het Westelijk Tuinbouwgebied. Dat leidt hier tot herstel van de dieren, planten en insectensoorten, versterking van het open landschap, verbetering recreatiemogelijkheden en de aanleg van een klimaatbestendig watersysteem om droge maar ook natte perioden te kunnen opvangen.

      • Het Natuurnetwerk Nederland (NNN), dat aan zuid en westkant (onderdeel is van het NNN is geen onderdeel van het WTG, maar andersom wel) grenst aan het  Westelijk Tuinbouwgebied, wordt afgerond. Op deze manier worden (potentiele) natuurgebieden beschermd.
      • De uitstoot van stikstof door verkeer en industrie en uit dierlijke mest (ammoniak) wordt verminderd om de natuur in Natura 2000-gebiedente herstellen. (Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden om planten en diersoorten die in Europa bedreigd zijn te beschermen.)

      De provincie werkt daarin samen met gemeenten, ondernemers, omwonenden -u dus- en organisaties uit het gebied – o.a. de Stichting Tuin van Haarlem.

      Uitgangspunt is te komen tot een goede balans tussen natuurdoelen en belangen van ondernemers, inwoners en recreanten. Er wordt gekeken hoe stikstof in de lucht en bodem te verminderen, zodat er in Zuid-Kennemerland weer meer huizen gebouwd kunnen en de economie meer ruimte krijgt. We zijn blij met deze plannen van de provincie. We kijken ernaar uit hierover mee te denken, een vinger aan de polst te houden en eraan mee te werken, ook namens u.

      In beroep bij Elswoutshoek

      De gemeente Bloemendaal heeft de voornoemde zienswijze van Tuin van Haarlem goeddeels afgewezen. Daarom hebben we gemeend de volgende stap te moeten zetten, namelijk beroep aantekenen bij de Raad van State tegen het wijzigingsplan van de gemeente.

      Dit omdat o.i. een 2e landhuis het landschap van het landgoed Elswoutshoek te zeer schaadt. We doen wat in onze statuten staat: Beschermen van het landschap, zo nodig door het voeren van juridische procedures tegen plannen die het landschap schade berokkenen.

      Wij beseffen terdege dat dit vervelend is voor de bewoners maar menen dat de plannen zoals ze nu voorliggen afbreuk zullen doen aan het landgoed en willen hierover een onafhankelijk oordeel van de rechter. Indien de rechter ons beroep gegrond verklaard, willen wij uiteraard meedenken over wijzigingen die beter in het landschap passen.
      Zie ook ons eerdere nieuwsbericht https://tuinvanhaarlem.nl/nieuwbouw-elswoutshoek

      Facebook

      De stichting maakt geen gebruik meer van Facebook. Indien we snel een bericht willen verspreiden, gaat dat via een nieuwsbrief of buurbook.

      Nieuwbouw Elswoutshoek

      Toch tweede landhuis op Elswoutshoek

      College van B&W van gemeente Bloemendaal heeft op 2 november 2021 het wijzigingsplan Elswoutslaan 4 vastgesteld. Daarmee wordt het mogelijk een nieuwe woning te bouwen met een grondoppervlak van 176 m2 plus een serre van 50 m2. Dat kan met recht een landhuis worden genoemd, maar de gemeente noemt dat een “bijgebouw”, dat slechts ten dienste staat van de bestaande monumentale dienstwoningen.

      Schets

      Op bijgaande foto komt het huis aan deze kant naast de stal te staan die wordt afgebroken en elders op het landgoed herbouwd. Stichting Tuin van Haarlem heeft daar een zienswijze cq. bezwaar op ingediend, maar dat is afgewezen. Wij vinden dat zeer teleurstellend omdat het nieuwe gebouw, gezien vanaf de Elswoutslaan, volledig in het zicht komt te staan tegen de bosrand op het landgoed Elswoutshoek.

      Dat doet ons inziens afbreuk aan het open en groene karakter van het landgoed. Bijzonder is het feit dat de gemeente in 2017 een vergunning heeft verleend voor het realiseren van een soortgelijk gebouw, maar dan als aanbouw in het midden achter de bestaande monumentale dienstwoningen. Daar maken de eigenaren van het landgoed echter geen gebruik van.

      Die aanbouw zou aanzienlijk minder in het oog springen dan het nu voorgestelde plan. In het nieuwe plan wordt een geheel vrijstaande woning gebouwd, circa 10 m achter de dienstwoningen en ook nog wat meer naar het zuiden geschoven, waardoor het extra goed zichtbaar is vanaf de Elswoutslaan. Op bijgaand kaartje is het nieuwe bouwvlak links aangegeven, de bestaande dienstwoningen staan rechts aan de Elswoutslaan.
      We onderzoeken of het zin heeft om nog verdere juridische stappen te ondernemen.

      Herstelplan voor duinrel Duinvlietbos

      De Tuin van Haarlem is gelegen deels in de overgang naar en in een strandvlakte. Kenmerkend voor het watersysteem is het opkwellende drangwater van de achtergelegen duinstrook. 

      De strandvlaktes waren hierdoor van nature nat en drassig en kenden een grote verscheidenheid aan biotopen met bijbehorende flora en fauna. Voor de ontginning van deze vlaktes voor landbouw en later bewoning zijn watergangen gegraven die dit drangwater afvoeren naar een centraal gelegen hoofdwaterloop. Ten westen van Haarlem vervult de Houtvaart deze functie.

      Duinrellen

      De gegraven watergangen voor de afvoer van drangwater worden duinrellen genoemd en worden gevoed met kwelwater van goede kwaliteit, want afkomstig uit de duinen. Een van de duinrellen waar je achteloos aan voorbij zou lopen, maar na het lezen van dit artikel niet meer, is de duinrel die stroomt langs de zuidoostzijde van het Duinvlietbos. Langs het Duinvlietspad bij de oostelijke toegang tot het bos is het jaarrond stromende water van de duinrel goed te zien.

      Duinrellen worden gekoesterd vanwege de bijzondere ecologische kwaliteit die is verbonden aan een voortdurende toevoer van schoon kwelwater. Er is vrijwel altijd stroming en in de winter is er minder kans op bevriezing, zeker niet nabij de bron. Voor kikkers is dit ideaal om in de waterbodem te overwinteren en voor diverse vogels is de duinrel dan een toevluchtsoord.

      Bij een bemonstering van de duinrel afgelopen jaar bleek er een trits van kenmerkende en ook zeldzame waterorganismen voor te komen. Zo leeft er een grote populatie van de weinig algemene pluimmug Micropsectra notescens, evenals de beschermde platte schijfhoren Anisus vorticulus. Ook de gewone beekloper Velia caprai komt er voor en de mooie watermijt Arrenurus inexploratus.

      Herstelplan

      Het afgelopen jaar heeft Buro Natuurlijke Zaken in opdracht van  gemeente Haarlem een herstelplan opgesteld voor de duinrel. Doordat deze voor het grootste deel omzoomd wordt door bomen dringt er weinig licht door tot de duinrel en heeft zich in de loop der jaren een decimeters dikke laag van afgestorven bladeren en takken opgebouwd. Het herstelplan voorziet in het grotendeels verwijderen van dit bladmateriaal, waardoor de schone zandbodem op meer plekken in de rel tevoorschijn komt. Waar zand nodig is om het bodemprofiel niet te verdiepen kan dit gewonnen worden uit de oeverzone ter plaatse van de bron van het kwelwater, waardoor dit zeldzame milieu kan worden uitgebreid. Door het snoeien van begroeiing langs de duinrel komt meer licht beschikbaar voor waterplanten die horen bij dit milieu, zoals beekpunge, waarvan zich al een kleine groeiplek in de rel bevindt. De duinrel zal door het uitvoeren van dit achterstallig onderhoud minder voedselrijk worden en juist rijker aan beekvegetatie is de verwachting, wat gunstig is voor de vestiging van kritische en kenmerkende soorten.

      Eén systeem

      Duinrellen zijn onlosmakelijk verbonden aan de geologie en het watersysteem in de binnenduinrand, vandaar dat de Tuin van Haarlem er voor pleit de watergang op te nemen in de inrichtingsplannen voor het zuidelijk deel van het tuinbouwgebied, wat is bestemd als Natuurnetwerk Nederland.

      Werken in de tuin van Haarlem

      Onder leiding van boswachter Rien de Vries van Staatsbosbeheer hebben 20 personen (14 vrienden en 6 leden van Tuin van Haarlem) bij ideale omstandigheden onderhoud gepleegd op verschillende plaatsen in Duinvliet. Na ontvangst met koffie in het Poortgebouw van Elswout, is op het veld langs de Marcelisvaart het reeds gemaaide gras langs de sloot op een lange rij geharkt zodat het eenvoudig mechanisch kan worden verwijderd. 

      poortgebouw elswout

      Midden in het bos zijn rondom een lagergelegen deel richels gelegd van aanwezige takken om daarmee vernieling van natuur door veelvuldig crossfietsen tegen te gaan. Waarna tijd voor, verzorgd door Rien, koffie met appeltaart!

      duinvliet mooi

      De toegangspoorten bij Oosterduin en Koepad zijn gereinigd. Tot slot, door drassige slootkanten en de steile begroeide randen misschien wel de lastigste klus, is langs de Duinrel achter de Auris Professor van Gilseschool de begroeiing gesnoeid en houtafval opgeruimd. Door de hoge opkomst – dank aan alle deelnemers! –  konden de klussen goed worden aangepakt en kijken we terug op een geslaagde middag. We hopen volgend jaar zeker zoveel deelnemers te mogen begroeten.

      werken in duinvliet

      Verfraai toegang koeienpaadje

      Vlakbij het Wapen van Kennemerland start het koeienpaadje. Het is het wandelpad vanuit het Ramplaankwartier richting Elswout. Bij mooi weer ontstaat hier een gordiaanse knop. Verkeer naar het kinderdagverblijf, fiets- en wandelverkeer naar het koeienpaadje, bezoekers van het Wapen van Kennemerland, alles komt hier bij elkaar. Dit is een situatie die niet verkeersveilig is, want de verkeersstromen zijn niet gescheiden. Een bestelwagen die lost, een moeder met spelende kinderen, de wielrenner die langs komt en de natuurliefhebber die dromerig kijkt naar de koeien in het weiland. Dat het nog niet tot ernstige ongelukken heeft geleid, is een wonder.
      Samen met de gemeente Haarlem en andere belanghebbenden willen we ons sterk maken voor een mooie toegang tot het koeienpaadje. Zorg dat wandelaars en fietsers geen last hebben van het andere verkeer en laten we van het weiland naast het Wapen weer een biologisch weiland maken met in de zomer koeien en daarboven de zwaluwen die de insecten oppikken. Hiervoor maken we ons sterk.

      parkeren bij wapen van kennemerland

      Resultaten enquête

      In september j.l. zijn de resultaten bekend gemaakt van een enquête die de provincie gehouden heeft onder bewoners en ondernemers van Zuid-Kennemerland over de natuurbeleving. De respons van deze enquête was redelijk hoog, zo ongeveer 3700 mensen hebben gereageerd, waaronder ruim 1100 bewoners van de gemeente Haarlem. De kwaliteit van de natuur scoort redelijk goed in Zuid-Kennemerland. Een belangrijke conclusie is dat natuurgebieden meer met elkaar verbonden moeten worden en dat er een meerderheid is voor uitbreiding van de natuur, o.a. in voormalige tuinbouwgebieden. Naast de verbreding en uitbreiding van natuur is er vooral behoefte aan meer recreatiemogelijkheden en meer wateropslag in verband met het klimaat.
      Toename van biodiversiteit, rust en de behoefte aan meer wandelpaden scoren ook redelijk goed. Het westelijk tuinbouwgebied is bij uitstek een plek waar in de toekomst meer wandelpaden kunnen komen, vlakbij de stad, even weg uit de hectiek waar het rustig toeven is in een open landschap met oog voor de biodiversiteit.

      Orchidee in Haarlem

      Even kijken hoe de orchideeën erbij staan, broedt de ooievaar al en wat is dat uitzicht toch mooi, kijkend vanaf Elswout met uitzicht op de torens van de Sint Bavo, waar is dat in Haarlem nog te zien.

      grutto in Haarlem

      En wie weet, komt onze nationale vogel, de grutto, straks ook eens kijken wat hier te halen valt. Voor een uitgebreidere samenvatting, zie bijgaande link

      Samenvatting enquête

      Bomen en zichtlijn

      zichtlijn westelijk tuinbouwgebied

       

      Het beplantingsplan van de Vlaamse weg is aangepast voor de zichtlijn van Elswout naar de Sint Bavokerk. Een groot aantal bomen aan de Vlaamse weg is eind oktober gekapt ter voorbereiding van de herinrichting van de weg. Toen het herinrichtingsplan voor de Vlaamse weg ter visie werd gelegd, heeft Stichting Tuin van Haarlem bij de gemeente aandacht gevraagd voor behoud van de zichtlijn van Elswout naar de Sint Bavokerk in het centrum van Haarlem.

      Die zichtlijn is al leidend geweest bij het ontwerp van het Ramplaankwartier en daarom is de zuidgrens, de Leendert Meeszstraat, zo aangelegd dat de Sint Bavokerk zichtbaar is vanaf het Kerkelaantje in Elswout.

      Daarom zijn we blij dat in het definitieve beplantingsplan rekening is gehouden met die zichtlijn door een paar bomen wat te verschuiven en enkele wat lagere bomen te plaatsen. Een enkele bestaande boom die nog gezond is blijft nog in de zichtlijn staan, maar zal aan einde van zijn levensduur niet meer terugkomen zodat de zichtlijn dan helemaal vrij komt. Nu is die zichtlijn alleen vastgelegd en beschermd in het bestemmingsplan Binnenduinrand dat geldt voor het Westelijk Tuinbouwgebied. Als straks de Omgevingswet is ingevoerd, zullen alle bestemmingsplannen van Haarlem door één Omgevingsplan worden vervangen. Tuin van Haarlem zal er voor pleiten om daarin regels op te nemen die de hele zichtlijn vanaf Elswout tot aan de Sint Bavokerk zullen beschermen.

      Geen broedsucces

      Het ooievaarsnest, mede door onze stichting geplaatst, is nu ca 1,5 jaar oud. Het ooievaarspaar dat vorig jaar het nest alleen maar kwam verkennen, kwam dit jaar terug om daadwerkelijk te nestelen. ( Een van de twee is herkenbaar aan het registratienummer op de ring). Veel mensen hebben gekeken terwijl ze druk bezig waren met voedsel zoeken, in de weilanden naast en op Elswout. In april en mei waren er kennelijk eieren want toen hebben beide ooievaars wekenlang om de beurt op het nest de eieren warm gehouden. Dat heeft helaas geen jonge ooievaar(s) opgeleverd.

      haarlemse ooievaar

      Overigens is dat volgens kenners dit jaar bij veel meer ooievaarsparen het geval geweest als gevolg van een erg koud en nat voorjaar. Nu zien we ze nog wel een aantal keren, meestal alleen, op of in de buurt van het nest maar de verwachting is dat ze binnenkort zullen afreizen. Veel wandelaars en fietsers volgden de verrichtingen van de ooievaars op en om het nest met veel belangstelling. Dat leidde tot veel geanimeerde gesprekken.

      Nu maar hopen dat ze zich volgend jaar weer melden voor een nieuwe poging. Wij zullen ervoor zorgen dat het nest er weer klaar voor is.

      Tot volgend jaar ooievaar

      Schoonmaakactie weiland

      afval opruimen

      Het weiland, gelegen naast het Wapen van Kennemerland aan het koeienpaadje, is al jarenlang een onderwerp van discussie onder de bewoners van Haarlem. Al enkele jaren staan er geen koeien meer en is de afrastering van het weiland in een slechte staat. Tot verbazing van enkele omwonenden is op het weiland een soort compost opgebracht met allerlei stukjes plastic en puin erin. Navraag bij de pachter leert ons dat hij opdracht heeft gegeven om schone compost aan te brengen en ook niet zijn bedoeling is dat er plastic in zit.

      Met toestemming van de pachter is snel actie ondernomen. In samenwerking met de Tuin van Haarlem zijn een aantal vrijwilligers direct begonnen met het oprapen van dit plastic afval.  

      inspectie weiland op afval

      Voordat je het weet is het onder het snelgroeiende gras niet meer te vinden. De gemeente Haarlem is al enkele jaren bezig om van dit weiland een biologisch beheerd weiland te maken en met natuurvriendelijke oevers langs de sloten voor natuurontwikkeling.

      De Tuin van Haarlem roept de Gemeente Haarlem op tot actie: zorg dat de koeien terugkomen, zorg voor goede afrastering, zorg voor meer natuurontwikkeling in het gebied, zodat alle Haarlemmers nog meer kunnen genieten van dit mooie Westelijk Tuinbouwgebied.

      Koeien op stap

      Zaterdagmiddag 5 juni wisten we niet wat we zagen. De bruin-witte koeien, die op de weiland naast de Elswoutslaan grazen, hadden zin in een ander hapje. Samen waren ze naar de Duinlustweg gewandeld en stonden van het gras langs de Brouwersvaart te smullen.
      Omstanders en de inmiddels aanwezige politie, probeerden ze met succes bij elkaar te houden totdat de opgetrommelde boer verscheen. Met een emmer lekkers werden ze gelokt en in galop weer terug naar huis geleid. Hoe de ontsnapping heeft kunnen gebeuren is nog niet bekend, maar vanochtend zag ik de hele kudde weer bij het hek naast de tennisbaan staan. Waarschijnlijk weer zin in een uitstapje?

      Wat een heerlijk gras bij de buren
      Oversteken, vooruit dan maar.

      Koeien en ooievaars

      Een nest met broedende ooievaars er in en koeien er om heen

      ooievaar elswout

      Even leek het erop dat de rood-bonte koeien van Elswout het dit jaar te koud vonden om in de wei te lopen! We kunnen ons dit voorstellen want aangenaam is het deze lente niet. Maar eindelijk, daar waren ze dan toch! Verzameld rond het ooievaarsnest. Volgens onze waarnemingen vinden de ooievaars het geen bedreiging. Ze blijven rustig op het nest zitten broeden. Ook kijken wij met spanning uit naar de komst van de ooievaarskuikens. Volgens onze berekeningen kan dat niet lang meer duren. Maar misschien is dat wensdenken.

      Als het zover is zullen wij jullie onmiddellijk op de hoogte stellen. En zullen wij bij de boomstam  tegenover de poort van Duinvliet beschuit met muisjes uitdelen. Spannende ontwikkelingen!

      Vandaar dat we al zo blij zijn,

      dat al veel vrienden een extra gift hebben gegeven om een start te maken met de aankoop van grond. Geweldig en dank daarvoor. Intussen zijn we druk bezig om onze statuten zo te wijzigen dat we dit op een verantwoorde manier kunnen doen. Het is een proces dat echter langer duurt dan we aanvankelijk dachten.
      Het moet natuurlijk ook juridisch kloppen. Dat is een grote verandering die ook gedragen moet zijn door het hele bestuur. En wie weet, kunnen we over niet al te lange tijd al grond in bezit krijgen. Intussen bouwen we al een startkapitaal op.

      [paytium name=”Form name” description=”Donations”]
      [paytium_field type=”open” label=”Donatie Grondfonds:” default=”25″ /]
      [paytium_total label=”Elke donatie helpt, ook ” /]
      [paytium_button label=”Doneer” /]
      [/paytium]

      Groen en open

      Het artikel in het Haarlems Dagblad van zaterdag 19 december vertelt over de stichting en haar werkwijze. Alleen op een zeer negatieve en onjuiste manier. Het bestuur distantieert zich hiervan. We  bespioneren niemand en zijn zeker niet de lange arm van de gemeentelijke handhaving. We vinden dit beledigend en het is ook niet conform de waarheid.

      We willen het Westelijk Tuinbouwgebied maken tot de mooiste tuin van Haarlem, waar natuur, water en historie samenkomen. Omdat te bereiken zijn we in gesprek met overheden, ondernemers en met inwoners van de gemeente Haarlem en Bloemendaal om het bestemmingsplan Binnenduinrand te respecteren. En natuurlijk om ons ideaal te verwezenlijken. Een groen en open Westelijk Tuinbouwgebied. 

      Laat het duidelijk zijn, we staan open voor elk gesprek, we hoeven het niet altijd met elkaar eens te zijn, maar termen als “Grüne polizei”, kunnen niet. Zeker, er is altijd discussie, wat is mooie natuur en wat is de beste inrichting. En deze discussie moeten we vooral blijven voeren.

      We kunnen nu niet op alle feiten ingaan. We zijn niet betrokken geweest bij de afbraak van een paardenstal. We laten zeker geen drones vliegen. Maar dit brengt ons helaas geen stap verder naar een prachtig mooie Tuin van Haarlem. We moeten, en gaan door met wat we doen: Ons inzetten met alle onze vrienden om dit prachtige gebied prachtig te houden.  

      Nieuwsbrief abonnee

      ‘Wil jij op de hoogte blijven van wat er in de Tuin van Haarlem gebeurt, meld je dan voor de nieuwsbrief. Want je ziet pas het verschil als er geen koeien meer zijn bij Elswout, geen vergezichten meer vanuit Duinvliet en Haarlem volledig volgebouwd is.

       Voor elke burger die vraagt wat we doen?
      “We zijn natuur en Haarlem aan het redden”

      “Maak het verschil en abonneer je op onze nieuwsbrief”

      natuur in Haarlem
      De mooiste plek van Haarlem, laten we er trots op zijn

      Word mede-eigenaar van de Tuin van Haarlem

      We zijn druk bezig met plannen om als stichting grond aan te gaan kopen in het gebied. Dat gaat waarschijnlijk in de vorm van een Coöperatie, waarin deelnemers mede-eigenaar worden van een stukje grond van het Westelijk Tuinbouwgebied. We zijn dit aan het onderzoeken, maar steun je dit initiatief, geef dan vast een bijdrage voor de eerste stap. Hoe meer eigenaren, hoe sterker we staan!

      [paytium name=”Form name” description=”Donations”] [paytium_field type=”open” label=”Donatie Bedrag voor aankoop grond:” default=”25″ /] [paytium_total label=”Doneer en steun ons” /] [paytium_button label=”Doneer” /] [/paytium]

      Kom een dagje in de natuur werken.

      Lekker buiten aan de slag en meteen een bijdrage leveren aan jouw groene omgeving? Dat kan, we gaan weer aan de slag in Duinvliet, zodat dit mooie stukje natuur niet verloren gaat. Groene vingers of niet. Maakt allemaal niet uit. Doe mee op deze kleinschalige, ontspannende, gezellige en gezonde natuurwerkdag!

      Draag je steentje bij aan de Tuin van Haarlem

      stinzenplanten

      Duinvliet is een klein stukje groen, vol met stinzenplanten die er elk voorjaar voor zorgen het verandert in een geurend sprookjesbos. We moeten de natuur daar wel een beetje bij helpen, door o.a. het verwijderen van begroeiing en het afbakenen van paden. We gaan dat samen doen met Staatsbosbeheer op zaterdag 10 oktober. Het begint om 10:00 uur en eindigt rond 14:30. Voor de lunch wordt gezorgd en het benodigde gereedschap lenen we van Staatsbosbeheer. Verzamelen doen we bij de ingang van Elswout. Laat even weten of je erbij bent en meld dat via de e-mail naar info@tuinvanhaarlem.nl

      Het koeienpaadje

      Het Westelijk Tuinbouwgebied, de tuin van Haarlem, is weer een stukje mooier geworden.

      Het is weer goed fietsen en wandelen op het koeienpaadje bij Elswout. Heerlijk genieten, dwars door de weilanden. Weilanden die toch wat extra bescherming nodig hebben.
      Daarom is er nu een hek geplaatst, zodat de biodiversiteit beschermd wordt en zorgt dat de sloot beschermd is tegen al te enthousiaste honden. Dit hek is trouwens heel snel onzichtbaar door riet en gras.

      koeienpaadje elswout
      Hek bij koeienpaadje Elswout

      We doen het niet alleen, ook het Wapen van Kennemerland helpt mee, zodat de weilanden een rustige plek voor de koeien, vogels, hazen en alle ander natuur blijven.

      Villa’s Zijlweg weggestemd!

      Plannen voor de bouw van ongeveer elf vrijstaande woningen in een strook tussen de achtertuinen van de Zijlweg en de Brouwersvaart zijn tijdens de behandeling van de Ontwikkelvisie Zijlweg in de vergadering  commissie Ontwikkeling van 13 mei unaniem door alle politieke partijen weggestemd.
      Tijdens de behandeling van deze Ontwikkelvisie kwam zoveel verzet van de partijen tegen dit plan dat wethouder Rodunner dit deel van de visie introk.

      DE SWTH maakte bezwaar  tegen de bouw van de woningen omdat dit verdere natuurontwikkeling in het Brouwersvaartgebied zo goed als onmogelijk maakt.
      Dit charmante rafelrandje, zoals het in de commissievergadering wel werd genoemd, is o.a. een leefgebied voor libellen, salamanders, spechten en ijsvogels.
      Wij pleiten ervoor om het gebied, conform het Ecologisch Beleidsplan van 2013 dat in 2019 is geactualiseerd, in goed overleg met alle betrokkenen verder te ontwikkelen tot een “ecologische hotspot”.  D.w.z. het kwalitatief verbeteren en verhogen van de ecologische waarden en biodiversiteit in een gebied.

      In aanvulling op deze Ontwikkelvisie heeft de Gemeenteraad op 4 juni jl een motie aangenomen die het College van B&W nu de taak heeft opgelegd om een “strategisch plan op te stellen om het gebied tot ecologische hotspot te ontwikkelen.”

      De SWTH is blij dat onze bezwaren tegen bouwen in het WTG, zoals geformuleerd in onze zienswijze, brieven en tijdens het inspreken in commissie vergaderingen, uiteindelijk toch serieus genomen zijn. En… blij met de motie van de Raad om te komen tot een strategisch ontwikkelplan en hiermee een ecologische opwaardering van dit gebied.
      We blijven de planvorming volgen om te zorgen dat, ook bij de besluitvorming over de bouwplannen rond de Biemond garage, het WTG een ‘Groen en open’ gebied blijft.

      Wij hopen hierbij op een goede samenwerking tussen alle partijen.

      Jaarverslag 2019

      Hierbij bieden wij u het Jaarverslag 2019 aan. Tuinbouwgebied Haarlem

      Een geheel nieuwe en frisse opzet waarbij wij zowel terugblikken op het afgelopen jaar als naar de toekomst kijken.
      U ziet de mensen achter het bestuur en de werkgroep en krijgt een indruk van de activiteiten van de SWTH van het afgelopen jaar.

      Ook dromen wij over de toekomst van een natuurlijk, open en groen Westelijk Tuinbouwgebied.
      Dit wordt ondersteund door nog meer vrienden van het WTG.

      Update ooievaars

      Ooievaarsnest

      Het kan raar lopen in de natuur!
      We plaatsten een ooievaarsnest en in no time zaten er twee ooievaars op. De verwachtingen waren dus hooggespannen.
      Hoe lang duurt het voor de eerste eieren er liggen? Wanneer kunnen we de ooievaarskuikens verwachten?
      Dat viel wat tegen! Er zijn nog steeds geen eieren en soms zijn de vogels dagenlang gevlogen en het nest leeg. Of leeg? Er zit soms ook een eenzame ooievaar in, die met regelmaat door het paartje weggejaagd wordt.
      Informatie bij kenners leert dat het lang niet altijd het eerste jaar lukt. De vogels moeten wennen, aan de omgeving, aan het nest, aan elkaar. Niets menselijks is hen vreemd lijkt het!

      Blikvanger voor wandelaars en fietsers

      Maar de belangstelling voor de vogels van wandelaars en fietsers blijft groot.
      Het is een blikvanger. Je hoort mensen er met elkaar over praten, kinderen wordt gewezen op het geklepper, het rondscharrelen van de vogels in het weiland, op zoek naar lekkere hapjes en het zweven in de lucht.

      Het blijft boeiend, of er nu wel of geen jongen komen dit jaar.
      We blijven optimistisch en wie weet…!
      We houden jullie op de hoogte.

      Ooievaars

      Persbericht!

      Op 21 mei 2020 diende Natuurmonumenten namens 23 natuurorganisaties, waaronder de  SWTH, een zienswijze in op de Ontwerp Omgevingsverordening van de Provincie Noord-Holland.
      De strekking van deze zienswijze is het behouden én versterken van het unieke landschap.

      PERSBERICHT – Gezamenlijk reactie op Omgevingsverordening Noord-Holland

      27 mei 2020 – Vierentwintig Noord-Hollandse organisaties op het gebied van landschap, natuur en cultuurhistorie steunen het voorstel van de provincie om ‘Bijzonder Provinciale Landschappen’ aan te wijzen. In deze gebieden moet rekening worden gehouden met bijvoorbeeld weidevogels en is woningbouw niet zomaar toegestaan. Wel roepen zij de provincie Noord-Holland op om de ontwikkeling van het landschap ook goed te regelen. De organisaties vragen bovendien om natuurgebieden óók onderdeel te maken van deze beschermde landschappen en vragen om meer voorwaarden te stellen aan de locaties voor nieuwe windturbines en zonnevelden in Noord-Holland. 

      De ‘Bijzondere Provinciale Landschappen’ zijn onderdeel van de nieuwe Omgevingsverordening. De verordening is een belangrijke set regels die ons unieke Noord-Hollandse landschap ook voor de toekomst veilig moet stellen. Noord-Holland heeft ervoor gekozen om alle bestaande regels over landschap samen te voegen en als eerste provincie in Nederland beschermde landschappen aan te wijzen. Voorbeelden hiervan zijn Wieringen, Waterland of de duinrand tussen Bergen en Castricum. De organisaties steunen deze vereenvoudiging. Willem Hellevoort, ambassadeur van Natuurmonumenten in Noord-Holland: “Eén van de ambities van het provinciaal beleid is het behouden èn versterken van het unieke landschap. Maar in de nu voorliggende verordening zijn eerdere teksten afgezwakt. Wij vragen de provincie de oorspronkelijke ambities hoog te houden door de geschrapte tekst alsnog over te nemen. De ambities dienen nu in de Omgevingsverordening juridisch goed te worden geregeld. Anders is zo’n ambitie een wassen neus”.

      Natuurnetwerk ook landschappelijk beschermen 
      In de verordening is er ook voor gekozen om gebieden in het Natuurnetwerk Nederland zoals de heidevelden in het Gooi of de eilanden in het Wormer- en Jisperveld buiten de beschermde landschappen te houden. ”Dat is vreemd, want op die manier is behoud van het landschap in natuurgebieden straks niet meer goed geregeld.” De organisaties willen dat de provincie het Natuurnetwerk alsnog aan de beschermde landschappen toevoegt. “Natuurgebieden zijn vaak ook landschappelijk waardevol. Ze verdienen dus ook landschappelijke bescherming” aldus Ernest Briët, directeur van Landschap Noord-Holland.

      Provinciale regie nodig over locaties windturbines en zonnevelden
      In het concept van de verordening waren provinciale regels over de plaatsing van windturbines en zonnevelden in bijzondere landschappen opgenomen. In de nu voorstelde versie zijn deze verdwenen. De locatiekeuze wordt aan lokale overheden overgelaten terwijl de plaatsing van windturbines vooral op provinciaal niveau moet worden afgewogen volgens de organisaties. “De nieuwe windturbines zijn zo hoog dat ze op vele tientallen kilometers afstand zichtbaar zijn en daarmee letterlijk en figuurlijk uitstijgen boven het lokale niveau” geeft Hellevoort aan. “Wij pleiten ervoor om plekken aan te wijzen waar windturbines en zonnevelden worden uitgesloten. Denk aan de noordpunt van Texel. Een op wereldschaal belangrijke vogeltrekroute langs de rand van het Werelderfgoed Waddenzee moet gevrijwaard blijven van windturbines, zoals nu wel voorgesteld in de Regionale Energiestrategie (RES)”.

      De volgende organisaties hebben gezamenlijk een zienswijze ingediend over de Omgevingsverordening Noord-Holland:

      Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Landschap Noord-Holland, Natuur- en Milieufederatie Noord-Holland, Erfgoedvereniging Bond Heemschut (provinciale Commissie Noord-Holland), Het Zijper landschap, Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (afdelingen Alkmaar/Den Helder, en Haarlem), Stichting Alkmaardermeeromgeving, Stichting Animo, Stichting Beschermers Amstelland, Stichting de Hooge Weide, Stichting Duinbehoud, Stichting Groen Muiderberg, Stichting Landschapszorg Wieringen, Stichting Santpoort, Stichting Oer-IJ, Stichting Tussen Vecht en Eem, Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem, Vechtplassencommissie, Vereniging Samenwerkende Vogelwerkgroepen Noord-Holland, Vrienden van Middenduin, Vrienden van het Gooi, Vogelwerkgroep Alkmaar en Omstreken

      Westelijk Tuinbouwgebied

      Bouwen in het Westelijk Tuinbouwgebied

      Zoals we al eerder schreven zijn er plannen om ongeveer elf villa’s te bouwen in een strook ten zuiden van de woningen aan de Zijlweg.
      Ruim 20 jaar geleden is onze stichting, toen nog Werkgroep Westelijk Tuinbouwgebied, opgericht om tegen bebouwing in dit gebied te protesteren. Dit naar aanleiding van een referendum waar uit het merendeel van de reacties bleek dat Haarlemmers tegen bebouwing in het WTG waren.
      Daaruit volgden gemeentelijke plannen om een stadsnatuurpark aan te leggen, gebaseerd op de flora en fauna van de binnenduinrand. Dit zou recht doen aan de potentiële natuurwaarden van dit gebied tussen de Brouwersvaart en de woningen aan de Zijlweg.

      Bouwen in het WTG gaat tegen alle eerder gemaakte afspraken in. Het is bovendien in strijd met het in 2017 geactualiseerde Bestemmingsplan Binnenduinrand.
      De SWTH heeft oktober 2019 een Zienswijze SWTH op Ontwikkelvisie Zijlweg ingediend op de Ontwikkelvisie Zijlweg om hier bezwaar tegen te maken.
      13 Mei a.s. wordt deze visie besproken in de commissie Ontwikkeling.
      Om de gevolgen van deze plannen bij de leden van de commissie nog eens onder de aandacht te brengen voor ze 13 mei hierover een besluit nemen, heeft onze stichting hierover met diverse politieke partijen gesproken en, ter verduidelijking, onze bezwaren op een rijtje gezet en aan de leden toegestuurd.

      Een tweede bezwaar betreft het grote aantal woningen en de veel te hoge bebouwing op de plek van de voormalige Biemond garage op de hoek Zijlweg/Westelijke Randweg. De oorspronkelijke 25 woningen zijn 75 tot 115 woningen geworden, de bescheiden 18 meter hoge toren van 10 meter diep wordt nu een ca. 18 meter hoge muur van woningen over de hele locatie van Biemond.
      Op deze manier wordt de openheid van het Westelijk Tuinbouwgebied steeds meer aangetast.
      Wij protesteren daarom opnieuw tegen de voorgenomen bouw van woningen in dit gebied.

      Wij gaan ervan uit dat de commissieleden, naar aanleiding van deze brief, de ecologische waarden  de rust en stilte en relatieve openheid van het gebied meenemen in hun besluit.

      Westelijk Tuinbouwgebied

      Ontwikkelingen Elswout

      Op 3 en 5 maart 2020 organiseerde Elswout inloopavonden om de plannen met de buitenplaats Elswout te presenteren en toe te lichten.
      > Meer informatie van staatsbosbeheer over Elswout.

      Verschillende gebouwen van dit rijksmonument zijn al of worden gerestaureerd om ze, in de woorden van Staatsbosbeheer (SBB) , ‘..een nieuwe, eigentijdse publieke functie te geven, passend bij de cultuurhistorie en draagkracht van de buitenplaats Elswout’.
      Gebouwen worden dan verhuurd en uit deze inkomsten wordt het onderhoud van de gebouwen betaald. SBB blijft wel eigenaar!
      De bestemming van een aantal gebouwen wordt gewijzigd en krijgen een cultureel-maatschappelijke invulling.

      Een van de meest ingrijpende wijzigingen is het realiseren van een dag-en avond restaurant in de boerderij, met een tiental B&B kamers.
      Eerdere plannen voor een restaurant leidden in 2013 tot bezwaren van de kant van SWTH.
      Hoewel wij nog steeds onze bedenkingen hierover hebben, beseffen wij ook dat om de toekomst van het rijksmonument Elswout veilig te stellen, aanpassingen nodig zijn.
      De tweede grote aanpassing is de aanleg van een tweede parkeerplaats en verplaatsing van de auto-ingang voor bezoekers naar de zuidoostkant van de boerderij, omdat de huidige parkeerplaats te klein is en de auto-ingang onveilige situaties veroorzaakt.
      De derde grote aanpassing is het verplaatsen van de ingang om de horeca in de Orangerie te kunnen bevoorraden. De tijdelijke ingang met ijzeren platen verdwijnt, er komt een nieuwe ingang aan de Elswoutslaan tussen de Marcelisvaart en de gele brug, het (vracht)verkeer gaat vervolgens door het bos over de Melkweg naar de Orangerie.

      Elswout

      Het herstellen van de buitenplaats Elswout juichen we toe. Het zal echter ook leiden tot meer verkeersbewegingen en tot meer publiek en dat mag niet ten koste gaan van de natuur.
      We blijven dan ook de plannen volgen. Voor de eerstvolgende vriendenavond hebben we een vertegenwoordiger van Staatsbosbeheer uitgenodigd zodat de plannen verder toegelicht kunnen worden.
      Wij waarderen de moeite die Elswout neemt om door middel van een aantal maatregelen de gebouwen te verduurzamen en door onderzoeken de negatieve gevolgen voor de natuur zoveel mogelijk te beperken.

      De ooievaar

      De Haarlemse stadsdichter, Willemien Spook, schreef op verzoek van de SWTH, een gedicht over de onthulling van het ooievaarsnest.
      De onthulling schoot erbij in. De ooievaars kwamen evengoed wel.

      De ooievaar

      Hoog in de wind is een wiel de woning
      van de ooievaar in gevederd jacquet
      hij is van de vliegende vloot een koning.
      Stijfjes schrijdt hij, met deftige tred

      scharrelt hij een maaltje bij elkaar,
      zijn rode snavel als machtig wapen.
      Waakzame wachter voor het gevaar
      in staat om staand op één been te slapen,

      o zoooo moooooie oooooievaar,
      woon hoog op je wiel en weer de bliksem
      klepper je kinders bij elkaar en
      waak over de tuin van Haarlem.

      Laat me geloven dat je geluk brengt
      pluk adders en kikkers uit het riet
      en kindertjes uit het veenmoeras
      hier, in dit Westelijk Tuinbouwgebied.

      Willemien Spook Stadsdichter van Haarlem

      Ooievaars in het tuinbouwgebied

      Ooievaars bouwen hun nest

      Er zijn heel wat ontwikkelingen gaande rond het ooievaarsnest bij Elswout!
      Eerst had mevrouw ooievaar zich genesteld vóór de officiële onthulling van het nest kon plaatsvinden, zoals we al eerder schreven.
      Staatsbosbeheer kon aan de hand van de ring om haar poot zien dat ze in 2017 in Oegstgeest uit het ei gekropen is. Hemelsbreed slechts 24 km!
      Tot grote vreugde van ons en van veel wandelaars voegde zich kort daarna een mannetje bij haar op het nest. Mensen wijzen elkaar op het bewoonde nest of staan te kijken hoe de vogels elkaar met veel geklepper het hof maken.

      Het heeft er alle schijn van dat er binnenkort eieren zullen liggen! Als we zien dat er permanent een vogel op het nest zit te broeden zal het nog ongeveer 33 dagen duren voor de jongen uit het ei kruipen.

      Voor u als natuurliefhebber een tip.

      Wel is het zaak de vogels zoveel mogelijk met rust te laten en niet in de buurt van de paal te komen! Als het broeden verstoord wordt, verlaten ze het nest en zullen de eieren niet uitkomen of zullen de jongen doodgaan van de honger.
      Maar vooralsnog is het spannend of deze ooievaars met succes zullen broeden.
      We houden u op de hoogte.

      Samen een nest maken, foto Veronique Breeu

      Een schutterswandeling door Haarlem

      De Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem zet zich o.a. in voor het bevorderen van de belangstelling voor de cultuurhistorische waarden van het gebied.
      Daartoe organiseert zij lezingen en wandelingen over de vroegere bewoners van de buitenplaatsen rondom het WTG en hun plek in de geschiedenis.

      Zo ook zaterdag 15 februari.
      De SWTH gaf een wandeling met als thema ‘De geschiedenis van de Haarlemse schutters’. Er hadden zich hiervoor 40 belangstellenden aangemeld!
      Onze gids vertelde waarom het schuttersgilde werd opgericht, wie van de bekende Haarlemmers er deel van uitmaakten en welke taken zij zoal hadden: orde handhaving, brandmelding en ook het verdedigen van de stad tegen vijandelijke belegeraars.
      De wandeling ging onder meer naar de Doelen waar Frans Hals in de schutterszaal op zolder ooit één van zijn befaamde schuttersstukken schilderde. Onze gids liet een aantal gevelstenen zien met o.a. voetbogen, kruisbogen en kloven, een primitief soort geweer.

      Na deze boeiende rondleiding langs oude poorten en steegjes en na de nodige schutter-anekdotes, eindigde de wandeling op de Oude Groenmarkt. Daar werd een glaasje port geschonken voor wij weer uiteengingen.

      Schutterswandeling Haarlem

      Afgelasting onthulling ooievaarsnest en vriendenavond

      Er is een ooievaar gesignaleerd in onze buurt. Veel bewoners hebben haar op het nest gezien. Wat een mooi gezicht!

      Dat is het goede nieuws.

      Wat minder goed nieuws is, is dat de onthulling van het nest en de vriendenavond niet door kunnen gaan i.v.m. de corona maatregelen. Heel jammer, want de belangstelling is groot.

      We beloven dan ook, er komt een nieuwe datum voor de vriendenavond.

      Kees Hulsman,

      Voorzitter SWTH

      De ooievaars kunnen weer komen!

      Na meer dan 100 jaar staat er weer een ooievaarsnest in het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem. Dit is een van de laatste groene gebieden van Haarlem. In het “Poortstuk”, het weiland tegenover het poortgebouw van buitenplaats Elswout, is een paalnest gebouwd, op bijna dezelfde plaats als destijds. Nu maar hopen dat er in de lente een koppeltje ooievaars het nest gaan bewonen.

      Het initiatief kwam van de Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem (SWTH).
      Staatsbosbeheer, Fonds van Zanten en vrijwilligersorganisatie Stichting Ooievaars Research & Knowhow (STORK) hebben meegewerkt aan dit initiatief. Door ooievaarsnestenbouwer De Hoogenkamp uit Wageningen is een prachtig paalnest gemaakt en neergezet.
      Volgens Kees Hulsman, voorzitter van SWTH, is het nest een perfecte aanwinst: “We proberen dit gebied haar oorspronkelijk karakter te laten behouden. Een historisch en kleinschalig tuinbouwgebied, voor iedere Haarlemmer die wil genieten van de openheid, de flora en fauna die het gebied aantrekkelijk maken. Ooievaars horen daar ook bij. De komst van dit nest moet ervoor zorgen dat er elk jaar een aantal ooievaarskuikens wordt grootgebracht. De afgelopen jaren zijn hier regelmatig ooievaars gespot, maar zonder goede nestplekken vliegen ze verder. Dat hoeft nu niet meer en deze prachtige vogels kunnen na lange tijd weer nestelen in het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem”.

      Het ooievaarsnest zal worden onthuld door wethouder Floor Roduner van Ruimtelijke Ontwikkeling op vrijdag 20 maart om 15:00 uur, bij de ingang van Duinvliet aan het einde van het Koepad. Iedereen is natuurlijk welkom om bij de geboorte van het nest te zijn. De beschuiten met muisjes staan klaar.

      > Afgelast

      Ooievaar

      Hoe staat het ervoor met de Tuin van Haarlem?

      Vriendenavond

      De Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem nodigt jullie uit om samen met ons te praten over de lopende zaken in het Westelijk Tuinbouwgebied.

       

      Martijn van den Berg (SWTH) en Rien de Vries (Staatsbosbeheer, Elswout) vertellen over:

       

      • Mogelijkheden voor natuurontwikkeling
      • Duurzaam beheer van de weilanden en sloten zodat de flora en fauna zich weer kunnen herstellen
      • Wat zijn de plannen van de gemeente met de hoek Zijlweg/Randweg?
      • Wat zijn de plannen met de ontwikkeling van Elswout?

      We zouden graag met jullie van gedachten wisselen over deze onderwerpen. Hapjes en drankjes gratis!

      Datum: Donderdag 26 maart, van 20.00 tot 22.00 uur
      Plaats: de Blinkert, Rockaertshof 66
      2015 ED Haarlem

      > Afgelast

      Ooievaar gespot

      De eerste verkenning!

      Vanmorgen, 8 maart, is de eerste ooievaar gespot op het nest. Ze (?) zit er inmiddels al enkele uren, voelt zich op haar gemak, zit zich te wassen.

      Al voor de officiële onthulling van het nest op 20 maart door de wethouder wordt er verkend of het nest voldoet aan de ooievaars verwachtingen!

      Wij van de SWTH hebben ons best gedaan door er een prachtig nest te plaatsen. Nu is het aan de ooievaars er plek voor hun kuikens van te maken.

      Ooievaar gespot op nest

      Opknapbeurt Koeienpaadje

      Het fietspad tussen het Ramplaankwartier en het Duinvlietbos, bij velen bekend als het Koeienpaadje, is een bekende route tussen Haarlem, Elswout en de rest van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Staatsbosbeheer wil binnenkort beginnen met het aanleggen van een nieuw fietspad. Een proefstrook is inmiddels aangebracht. Koeienpad

      Bij het opnieuw aanleggen van het fietspad heeft Staatsbosbeheer nog wel de uitdaging om de oude beuken langs het pad niet te beschadigen. Hierom zal er worden gewerkt met een CO2-neutrale mix van fijn IJssel- en Maas-grind. Deze verharding is water- en luchtdoorlatend en heeft een minimale druk op de wortels van de beuken.

      Voor wie meer wil weten over de ontwikkelingen op en rond Elswout: bekijk de video: Elswout, een gastvrije culturele Buitenplaats.

      Lezing en wandeling over Munters

      De Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem zet zich onder andere in voor het bevorderen van de belangstelling voor de cultuurhistorische waarden van het gebied.
      Om de naamsbekendheid van de Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem te vergroten organiseert de stichting lezingen en wandelingen in samenwerking met de Buurtvereniging Overveen, Het Zaeltje en Ons Bloemendaal. De vrienden van de stichting zijn daar uiteraard van harte welkom.

      Munters: lezing en wandelingMunters, borstbeeld uit het Rijksmuseum

      Joan Munter was een van de eigenaren van Duinvliet. Zijn marmeren borstbeeld staat in het Rijksmuseum. De Munters hadden meer buitenplaatsen in Kennemerland. In de Schepenzaal van het stadhuis, tegenwoordig Paleis op de Dam, hangt een wapen van de familie Munter. Wie waren de Munters? Wat was hun invloed in de Republiek?

      Woensdagmiddag 4 maart 14:00 Buurtvereniging Overveen Lezing € 5
      Vrijburglaan 17, 2051 LA Overveen
      Gaarne aanmelden.

      Munterswandeling Amsterdam

      Zaterdag 7 maart 14.00 Wandeling
      Paleis op de Dam
      Amsterdam
      Kosten: geen.
      Gaarne aanmelden.

      De lezingen en de wandeling duren ongeveer anderhalf uur.

      We hebben een nieuwe voorzitter!

      Kees Hulsman, die onlangs ons team kwam versterken, heeft zich bereid verklaard onze voorzitter te worden.
      Hierbij een korte introductie van de nieuwe voorzitter.Kees Hulsman

      Sinds kort mag ik mij voorzitter noemen van de Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem.

      Het Westelijk tuinbouwgebied is een van de laatste open gebieden in Haarlem. Het is een uniek stukje grond waarvan de openheid en het historische karakter behouden moet blijven.

      De ontwikkeling van o.a. de natte natuur gaan we promoten, zodat deze Tuin van Haarlem voor elke Haarlemmer en Bloemendaler een begrip wordt. Dat kunnen we niet alleen, maar dat willen we ook niet alleen, we doen het samen met u.

      Gezamenlijk zetten we ons in voor dit prachtige gebied!

       

      Laat de ooievaar nu maar komen!

      Er lopen regelmatig ooievaars op de weilanden naast het Koeienpad. We kregen daarvan verschillende foto’s van onze vrienden.
      Nu gaan we proberen of ooievaars ook willen nestelen in het gebied.

      Woensdag 29 januari heeft de SWTH daartoe een nest laten plaatsen in het weiland tegenover het poortgebouw van Elswout. Mede dank zij de donaties van onze vrienden en een gift van een fonds.Ooievaarsnest

      Een grote oplegger met palen, het nest en platen om het bruggetje te beschermen tegen de druk van de vrachtwagen en van een 4 ton’s kraantje, reed ‘s morgens bij Elswout het weiland op.

      Vrijwilligers van de Stichting, in samenwerking met Staatsbosbeheer, hielpen met het sjouwen van platen, palen en planken. Met het uitmeten van de juiste plek en het ronddelen van koffie om weer een beetje warm te worden.

      Na ongeveer 4 uur hard werken – door de aannemer – en koukleumen – door de vrijwilligers van de SWTH – stond de nestpaal op zijn plaats.
      20 Maart wordt het nest officieel ‘onthuld’ door wethouder Roduner.
      U kunt hiervoor nog een uitnodiging verwachten.

       

      En nu maar duimen!

      Schutters

      Schutterij in HaarlemSchutters speelden een belangrijke rol in het stadsleven van Haarlem. Wat deden zij en waarom? Wat herinnert nog aan de schutters?

      Lezing

      Maandagavond 10 februari 20:00 Het Zaeltje Lezing € 5
      Hoofmanstraat 12b, 2013 DR Haarlem
      Gaarne aanmelden bij: info@swth.nl

      Woensdagmiddag 12 februari 14:00 Buurtvereniging Overveen Lezing € 5
      Vrijburglaan 17, 2051 LA Overveen
      Gaarne aanmelden bij : info@swth.nl

      Schutterswandeling door Haarlem

      Zaterdag 15 februari 14.00 Wandeling
      Standbeeld Laurens Janszoon Coster,
      Grote Markt, Haarlem
      Kosten: geen.
      Gaarne aanmelden bij: info@swth.nl

      De lezingen en de wandeling duren ongeveer anderhalf uur.

      Textiel, lezing en wandeling

      De Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem zet zich onder andere in voor het bevorderen van de belangstelling voor de cultuurhistorische waarden van het gebied.

      Om de naamsbekendheid van de Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem te vergroten organiseert de stichting lezingen en wandelingen in samenwerking met de Buurtvereniging Overveen, Het Zaeltje en Ons Bloemendaal. De vrienden van de stichting zijn daar uiteraard van harte welkom.

      In januari onder de titel: Textiel

      Het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem kende in de Gouden Eeuw een geschiedenis van blekers en garenkokers. Wat bleekten zij, wat kookten zij, hoe kwamen zij hier? Hoe ging het met de textielindustrie in latere eeuwen? Een lezing over de textielgeschiedenis van Haarlem.

      Woensdagmiddag 15 januari 14:00 Buurtvereniging Overveen Lezing € 5
      Vrijburglaan 17, 2051 LA Overveen
      Gaarne aanmelden.

      Textielwandeling door Leiden met een bezoek aan het Wevershuisje

      Zaterdag 18 januari 2020 om 14.00 uur, Station Leiden CS
      Kosten: geen, een vrijwillige bijdrage stelt het Wevershuisje zeer op prijs.
      Gaarne aanmelden.

      De lezingen en de wandeling duren ongeveer anderhalf uur.

      Nieuwsbrief 2019 nr 2.

      Beste vrienden,

      Hierbij Nieuwsbrief 2019 nr 2 van de Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem. We stellen u hierin onder andere op de hoogte van:

      • ons onderzoeksproject ‘De Ontwikkeling van een Tuinbouwgebied’
      • het ooievaarsnest dat in januari of februari geplaatst gaat worden (u krijgt hiervoor nog een uitnodiging)
      • en over enkele van onze activiteiten, zoals de rondleidingen en de meewerkdag in het Duinvlietsbos.

      > Nieuwsbrief 2019 nr 2

      Bilderdijk, lezingen en wandeling

      De Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem zet zich onder andere in voor het bevorderen van de belangstelling voor de cultuurhistorische waarden van het gebied.

      Om de naamsbekendheid van de Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem te vergroten organiseert de stichting lezingen en wandelingen in samenwerking met de Buurtvereniging Overveen, Het Zaeltje en Ons Bloemendaal. De vrienden van de stichting zijn daar uiteraard van harte welkom.

      In december onder de titel: Bilderdijk

      Bilderdijk, graaf van Teisterbant, in de volksmond Bulderdijk genoemd. Collaborateur en culturele veelvraat. Haarlemmer, pessimist en gecensureerd door de Fransen van Napoleon. Orangist en conservatief.

      Bilderdijk leefde in een turbulente tijd, een tijd die het leven van de bewoners van de buitenplaatsen rond het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem ingrijpend veranderde.Bilderdijk

      Maandagavond 9 december 20:00 Het Zaeltje Lezing € 5
      Hoofmanstraat 12b, 2013 DR Haarlem
      Gaarne aanmelden.

      Woensdagmiddag 11 december 14:00 Buurtvereniging Overveen Lezing € 5
      Vrijburglaan 17, 2051 LA Overveen
      Gaarne aanmelden.

      Zaterdag 14 december 14:00 Wandeling
      Standbeeld Laurens Janszoon Coster,
      Grote Markt, Haarlem
      Gaarne aanmelden.

      De lezingen en de wandeling duren ongeveer anderhalf uur.

      Bouwplannen van de gemeente Haarlem

      Eerder publiceerden wij over de bouwplannen van Haarlem bij Plaza West; SWTH maakt zich vooral zorgen over bestaande zichtvelden die gaan verdwijnen.

      Recente bouwplannen gaan uit van 10.000 woningen tot 2025 in Haarlem. Dat veel mensen in Haarlem willen wonen is duidelijk.  Dat betekent volgens SWTH nog niet dat Haarlem volgebouwd moet worden. Wij vragen ons ook af waarom er zo hoog gebouwd moet worden, zoals in de plannen met Zuid-West en hoek Zijlweg/Randweg is voorzien. Het WTG is een buffer tussen binnenduinrand en stad waarbij het groen langzaam overgaat in (lage) bebouwing; een muur van hoge bebouwing rond de stad past daar niet in.

      Er bestaan ook plannen, hoewel in een nog zeer pril stadium, om in een strook aan de zuidzijde van de huizen langs de Zijlweg elf woningen te bouwen. Dit om de “verrommeling van het gebied tussen Zijlweg en Brouwersvaart te stoppen”. Het lijkt ons een zeer creatieve geest die bedacht heeft dat je verrommeling opheft door huizen te bouwen. SWTH heeft op 20 juni hierover ingesproken bij de Commissie Ontwikkeling. In het Bestemmingsplan Binnenduinrand 2017 staat namelijk overduidelijk dat er in het WTG geen “verdichting” (= bebouwing) mag plaatsvinden. Alle politieke partijen onderschrijven het voornemen om het gebied groen en open te houden. Zoals eerder vermeld: de gemeentelijke bouwplannen blijven onze aandacht houden.

      Bewerkte foto vanaf Elswoutslaan tennispark Duinvliet naar Nieuwe Bavo

       

      Meewerken in het Duinvlietsbos

      Meewerkdag van Staatsbosbeheer, zaterdag 9 november in het DuinvlietsbosMeewerkdag Duinvlietsbos

      Onder leiding van boswachter Rien (”denk maar aan Rien Poortvliet”) van Staatsbosbeheer trokken zeven vrijwilligers (waaronder vier vrienden van de SWTH) het regenachtige Duinvlietbos in om bramen te verwijderen, bomen op te kronen en te uitbundig opkomende zaailingen te verwijderen op de plaats waar in het voorjaar de stinzenplanten zo schitterend kunnen bloeien.

      De bedoeling is de paarse boshyacinten weer de ruimte te geven voor komend jaar.

      Van wandelaars kregen we veel complimenten en hopen dat ook deze actie weer succes heeft.

      (Geen) Rust bij de Kust

      Het Platform is inmiddels omgevormd tot de Stichting Rust bij de Kust die de verkeers- en geluidsoverlast van het Circuit Zandvoort wil terugdringen. Ze blijft daarvoor ijveren ook al is het zo goed als zeker dat de Formule 1 naar Zandvoort komt.
      Op 1 november 2019 gaf de rechter de provincie Noord-Holland een tik op de vingers:
      “Het zou de provincie sieren wanneer bezwaarprocedures (van Natuurorganisaties tegen vernieling van natuur) net zo voortvarend ter hand worden genomen als de vergunningverlening.” Helaas mag de stikstofuitstoot op het circuit ongehinderd doorgaan. Gelukkig ziet het Circuit Park Zandvoort af van de aanleg van een nieuwe ontsluitingsweg door het Natura 2000-gebied.
      Giften zijn zeer welkom: NL92TRIO0379691302 t.n.v. Stichting Rust bij de Kust.

      Wilt u de ontwikkelingen rondom het Circuit blijven volgen, dan kunt zich abonneren op de nieuwsbrief van de stichting RbdK door u aan te melden via de website:
      https://www.rustbijdekust.nl/contact, nieuwsbrief.Foto circuit vanuit de lucht

      We gaan weer flyeren!

      We zijn heel trots op onze nieuwe flyer. En we zijn weer op zoek naar nieuwe vrienden die de doelstellingen van de SWTH willen ondersteunen.

      Daarom zullen wij komende weken onze nieuwe flyer rondbrengen in de omliggende wijken.

      U als vriend hoeft zich uiteraard niet nogmaals aan te melden!

      Te gek om los te lopen

      Lezingen en wandeling

      De Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem zet zich onder andere in voor het
      bevorderen van de belangstelling voor de cultuurhistorische waarden van het gebied.
      Om de naamsbekendheid van de Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem te
      vergroten organiseert de stichting lezingen en wandelingen in samenwerking met de
      Buurtvereniging Overveen, Het Zaeltje en Ons Bloemendaal. De vrienden van de stichting zijn daar uiteraard van harte welkom.

      In november onder de titel: Te gek om los te lopen.

      In Santpoort-Zuid stond het Provinciaal Ziekenhuis. Nu het grootste rijksmonument van Nederland. Het had zijn eigen spooraansluiting. Op het perron in Haarlem was een wachtkamer voor krankzinnigen. Op Duinlust huisde een bijzondere patient.

      We gaan op zoek naar de geschiedenis van Meer en Berg en de oorsprong van het Provinciaal Ziekenhuis.

      Maandag 4 november 20:00 Het Zaeltje Lezing € 5,=
      Hoofmanstraat 12b, 2013 DR Haarlem
      Gaarne aanmelden.

      Woensdagavond 13 november 20:00 Buurtvereniging Overveen Lezing € 5,=
      Vrijburglaan 17, 2051 LA Overveen
      Gaarne aanmelden.

      Zaterdag 16 november 14:00 Wandeling Station Santpoort-Zuid
      Gaarne aanmelden.

      De lezingen en de wandeling duren ongeveer anderhalf uur.

      Meewerkdag in het Duinvlietsbos

      Beste vrienden van Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem,

      Zin in een paar uurtjes werken in de natuur van het Westelijk Tuinbouwgebied? Dat kan op zaterdag 9 november in het Duinvlietsbos, tussen 10 en 15 uur. Verzamelen op het hondenveldje in het Duinvlietsbos naast het Koepad.

      Medewerkers van Staatsbosbeheer zullen de werkzaamheden begeleiden en voor het
      nodige onderhoudsmateriaal, werkhandschoenen en koffie en thee zorgen.
      Zorg zelf wel voor stevige schoenen of laarzen, werkkleding en zo nodig regenkleding.
      Staatsbosbeheer komt handen te kort bij het onderhoud van dit bos van het voormalige landgoed Duinvliet en is daarom erg blij als wij hen daarbij een dag willen helpen.
      Het idee is onderhoudswerkjes van verschillende aard uit te voeren, zodat iedereen naar vermogen wat kan doen. De nadruk zal liggen op het bevorderen van de groei van meer Stinsenplanten.
      Jullie kunnen hiermee een nuttig bijdrage leveren aan het behoud van ons mooie
      Westelijk Tuinbouwgebied en ook is het een uitgelezen kans om elkaar te ontmoeten en van gedachten te wisselen over het WTG.
      Daarna zal de officiële opening van de Borski hut op Elswout plaatsvinden.
      Als je belangstelling hebt, geef je tijdig op, voor 6 november op via een e-mail naar swth.
      Wij hopen op een hoge opkomst!

      SWTH
      Derk de Vries, secretaris

      > Ja, ik ga graag mee

      Meewerkdag Duinvlietsbos

      Lezingen en wandeling
      Koloniale Waren

      De Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem zet zich onder andere in voor het bevorderen van de belangstelling voor de cultuurhistorische waarden van het gebied.

      Om de naamsbekendheid van de Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem te vergroten organiseert de stichting lezingen en wandelingen in samenwerking met de Buurtvereniging Overveen, Ons Bloemendaal en Het Zaeltje. De vrienden van de stichting zijn daar uiteraard van harte welkom.

      In de Gouden Eeuw woonden in en rondom het Westelijk Tuinbouwgebied mensen die nauw betrokken waren bij de Verenigde Oost-Indische Compagnie, de West-Indische Compagnie of anderszins bij de koloniën betrokken waren.Koloniale waren, koffie, suiker en thee

      Twee voorbeelden: Mevrouw Borski van de buitenplaats Elswout was de grootaandeelhouder van de Nederlandsche Handelsmaatschappij, beter bekend van: Max Havelaar ofwel de Koffyveilingen van de Nederlandsche Handelsmaatschappij. Joan Munter woonde op Duinvliet, de Munters waren bewindhebbers bij West-Indische Compagnie of directeuren van de Sociëteit van Suriname.

      We gaan op zoek naar de koloniale banden van de bewoners van het Westelijk Tuinbouwgebied. Tijdens de lezing serveren we koloniale waren zoals koffie, thee, suiker, chocola en Deventer Koek.

      Lezingen en wandeling in oktober onder de titel: Koloniale Waren

      Maandag 7 oktober 20:00 Het Zaeltje Lezing € 5
      Hoofmanstraat 12b, 2013 DR Haarlem
      > Gaarne aanmelden.

      Woensdagmiddag 9 oktober 14:00 Buurtvereniging Overveen Lezing € 5
      Vrijburglaan 17, 2051 LA Overveen
      > Gaarne aanmelden.

      Woensdagavond 9 oktober 20:00 Buurtvereniging Overveen Lezing € 5
      Vrijburglaan 17, 2051 LA Overveen
      > Gaarne aanmelden.

      Zaterdag 12 oktober 14:00 Wandeling
      Standbeeld Standbeeld Laurens Janszoon Coster
      Grote Markt, Haarlem
      > Gaarne aanmelden.

      De lezingen en de wandeling duren ongeveer anderhalf uur.

      Een nieuwe vrijwilliger!

      Maarten Reijnen stelt zich voor.

      Alsof je op een Waddeneilandje aankomt, met een zee van groen eromheen. Dat is het eerste wat in mij opkwam toen ik 5 jaar geleden in het Ramplaankwartier naar een huisje ging kijken. Ik was meteen verliefd op de buurt, de weilanden, Elswout en het bos en duin. Ik zag ook dat veel andere mensen dat gevoel hadden, niet alleen buurtbewoners, maar mensen vanuit de stad en daar ver omheen.
      Bij de Stinkende Emmer op het terras hoor je dat ze uit alle windstreken komen en behoorlijk, wellicht geholpen door een wijntje of twee, super-enthousiast zijn over de prachtige omgeving. En dat zou voor altijd zo moeten blijven!

      Toen er een flyertje van de stichting op de deurmat viel hoefde ik niet lang na te denken om ‘vriend’ te worden. Bovendien met mijn ervaring als creative/art director in de reclame, kan ik meehelpen om de Westelijke Tuingebieden in stand te houden. Voor de buurtbewoners, de Haarlemmers en alle liefhebbers van dit gebied.

      Nieuws van Rust bij de Kust

      Stichting

      Op16 juni 2019 werd de Stichting Rust bij de Kust opgericht. Als Stichting heeft het platform een duidelijker en sterker rechtspositie dan voorheen.

      Helikoptervluchten

      Het platform heeft een rechtszaak gevoerd in verband met de helikoptervluchten tijdens de Jumbodagen. Op dit moment moet de Provincie onderzoek doen naar het effect van de vluchten op de broedvogels.

      Omgevingsdienst IJmond

      De Omgevingsdienst IJmond hoort onder meer de geluidsniveaus van het circuit te controleren en maakt daar volgens de stichting Rust bij de Kust te weinig werk van.
      De Stichting Rust bij de Kust laat het er niet bij zitten en onderneemt vervolgacties.

      Vergunningen

      Voor de Formule1-races moeten nog heel wat vergunningen worden verleend. Ook dit proces wordt nauwlettend in de gaten gehouden en daarnaast blijft de stichting ijveren voor minder overlast voor de omgeving het-hele-jaar-door.

      Zie voor alle informatie rustbijdekust.nl
      Helicopter bij Zandvoort

      Verslag Picknick Elswout

      Het zou een mooie zonnige dag zijn om te picknicken, was de voorspelling. Nou, dat viel wat tegen!
      Om eventuele regenbuien voor te zijn hadden we het tuinhuis ingericht als picknickplek.
      Iedereen had iets te drinken en te eten meegenomen. Er waren dan ook ruim voldoende heerlijke hapjes met frisdrank, en wijn voor de liefhebbers.
      Er werden herinneringen opgehaald aan jeugdjaren in het Westelijk Tuinbouwgebied, verhalen verteld over de geschiedenis van Elswout en de bewoners uit de buurt.
      We kregen ook veel leuke reacties van voorbijgangers waarvan sommige zich lieten verleiden door de lekkere hapjes.

      Hoewel de voorspelling voor een zonnige picknick-dag niet echt uitkwam, was het toch een zeer geslaagde middag!

      Olie B. Bommel picknickt

      Rust bij de Kust rust niet

      Dat de kogel door de kerk is en de Formule 1 naar Zandvoort gaat komen, betekent niet dat het Platform Rust bij de Kust stopt met zijn activiteiten. Hoofddoel van het Platform blijft om de 240 herriedagen per jaar te bestrijden.

      Waarom?

      Het circuit veroorzaakt steeds meer lawaai, helikopterbewegingen, verstoring van de natuur, verkeersoverlast en luchtverontreiniging.
      In een eerder bericht op onze site lichtten we toe waarom de SWTH de activiteiten van Rust bij de Kust toejuicht.
      Het team van Rust bij de Kust heeft veel mensen nodig die willen meewerken aan de doelstelling

      Stuur een mail naar rustbijdekust@gmail.com  en kijk op www.rustbijdekust.nl

      File naar Zandvoort-Bloemendaal

      Onderzoeksproject WTG

      OnderzoeksprojectKansen voor het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem

      De Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem ziet de stedelijke druk rondom het gebied toenemen in de vorm van ontwikkelplannen ten behoeve van woningbouw en de daartoe benodigde infrastructuur en recreatie.

      Daarnaast faciliteerde de gemeente Haarlem (na het wegvallen van de economische basis voor de vollegronds- en kassentuinbouw) uitbreiding van bedrijven die niet grondgebonden werken. Ze houden zich bezig met opslag en verwerken van tuinbouwproducten van elders en vergroten daarmee de druk op het gebied. De SWTH vindt dit een zorgelijke ontwikkeling en in strijd met een “groen en open Tuinbouwgebied.”

      Om ook andere invalspunten te belichten gaf de SWTH begin dit jaar een student Landscape & Environment Management van de Hogeschool InHolland-Delft de opdracht een afstudeerscriptie te schrijven waarin de toekomstige kansen voor het WTG onderzocht worden.

      Het doel van de opdracht is te komen tot een aanpak waarbij de SWTH constructief invloed kan hebben op toekomstige ontwikkelingen die passen binnen de huidige cultuurhistorische waarden, landschappelijke identiteit en het open en groene karakter van het Westelijke Tuinbouwgebied.

      De onderzoeksopzet luidt:

      Verkennen hoe het Westelijk Tuinbouwgebied eruit kan komen te zien in 2050. Op basis van deze verkenning wordt een aantal toekomstscenario’s voor het gebied ontwikkeld. Hieruit volgt een advies voor het meest wenselijke scenario en of een combinatie van delen van de genoemde scenario’s.

      Uitgangspunt voor dit onderzoek is een door de SWTH opgesteld manifest van 10 punten.

      Vanuit de onderzoeksopzet werkt de student aan een visieontwikkeling met als strategie ’behoud van het gebied door duurzame ontwikkeling’.
      Duurzame ontwikkeling is nodig om de kwaliteiten van het gebied nu en in de toekomst te behouden voor alle belanghebbenden: tuinders, inwoners van Haarlem, recreanten en passanten.
      Het gebied behouden door ‘op slot te zetten’ is naar onze mening geen optie.

      De afstudeeropdracht zal eind augustus afgerond zijn. Dan is het aan de SWTH om, in samenspraak met overheid en belanghebbenden, uit de aangedragen adviezen de toekomstvisie voor het gebied te formuleren en uit te werken.

      Uit ‘Kansen voor het Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem’, 20190115

      Lex Visser

      Picknick Elswout

      De veertiendaagse voorspellingen voorspellen goed weer op woensdag 5 juni. Kom picknicken op Elswout. Neem iets mee dat gemakkelijk uitdeelt. Neem niet meer mee dan je zelf op kan.
      We picknicken bij de Vijgenmuur. Door de poort, langs de laan, voor de tweede stal links, direct rechts.Lunch op het gras van Manet

      Tijd: Woensdag 5 juni om 16:00 uur
      Locatie: Elswout, Elswoutselaan 24 te Overveen

      > Gaarne aanmelden.

      Nieuw werkgroeplid

      De SWTH heeft er een nieuw werkgroeplid bij: Kees Hulsman. Kees woont in het Ramplaankwartier. Kees Hulsman

      Omdat hij nu wat meer vrije tijd heeft, wil hij zich inzetten voor zijn omgeving. Wij zijn heel blij met zijn inzet voor het Westelijk Tuinbouwgebied.

      Kees schreef een stukje voor de wijkkranten om zijn eerste indrukken van de SWTH te delen: ‘Mijn eerste dag’.

      Rust bij de Kust, tussenstand

      Alhoewel op 26 maart j.l. de gemeenteraad van Zandvoort in alle haast instemde met een bedrag van 4,1 miljoen euro voor het Formule 1 evenement, lijkt het erop dat het wel juli kan worden voordat er een beslissing valt.

      Het door D´66 op 26 maart georganiseerde debat in de Pletterij in Haarlem leverde weinig draagvlak op voor de Formule-1 races in Zandvoort. Met name de omliggende gemeenten en bezoekers van het duingebied lieten hun stem horen. Grote zorgen zijn er vanwege de voortdurende geluidoverlast door het circuit en de te verwachten verkeerschaos bij een groot evenement.

      Voor meer informatie: zie www.rustbijdekust.nl

      Race-auto op circuit Zandvoort

       

      Ooievaar, terug in het WTG?

      Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem (hierna SWTH) wil op de weide ‘Het Poortstuk’ tegenover het poortgebouw van landgoed Elswout een ooievaarsnest realiseren. Een inventarisatie bij onze vrienden over dit project leverde 90 positieve reacties op!
      Historisch gezien heeft in het verleden op deze plaats ook een ooievaarspaal/nest gestaan. Staatsbosbeheer is enthousiast over het idee en verleent graag zijn medewerking.

      SWTH is op zoek naar een leverancier voor het nest en gaat een omgevingsvergunning aanvragen.
      Om toestemming van de provincie te verkrijgen is er een onderzoek nodig naar de mogelijke aanwezigheid van beschermde flora en fauna.
      Tevens kunnen wij via het Jan Pieter van Vredefonds een subsidie aanvraag indienen voor de aanschaf van het ooievaarsnest.

      Een ooievaarsnest is een verrijking voor ons Westelijk Tuinbouwgebied! Nu komen de vogels zo nu en dan foerageren maar indien het succesvol is zien we ze hier veel vaker. Het tuinbouwgebied krijgt meer statuur en dat vormt dan weer een extra buffer tegen eventuele voor het tuinbouwgebied onwelgevallige beslissingen van overheidsinstanties.

      Zie de website van STORK voor meer informatie over de ooievaar.
      Kaart locatie ooievaarsnest Elswout

      Wandeling Stinsenplanten Duinvliet en Elswout

      We gaan op zoek naar stinsenplanten. We vertellen iets over de buitenplaatsen Duinvliet en Sandenhoeff en hun bewoners. Waar komen stinsenplanten vandaan? Hoe kwamen ze op de buitenplaatsen terecht?

      Woensdag 10 april
      Aanvang: 14.00 uur
      Verzamelen bij de ingang van Duinvliet bij de Vissersvrouw, tegenover Elswout.

      Graag aanmelden.

      Wandeling Middenduin

      We wandelen door de zandafgraving en vertellen over het jachtgebied van de Hoge Heren en spergebied in de Tweede Wereldoorlog. Waarom liep die spoorlijn daar? Voor wie was het station Overveen? De geschiedenis van Middenduin, onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van de Borski’s en hun buitenplaatsen.

      Zaterdag 6 april
      Aanvang:14:00 uur
      Station Overveen
      Aan de wandeling zijn geen kosten verboden.

      Gaarne aanmelden.

      Lezing Middenduin

      Zandafgraving, jachtgebied en spergebied in de Tweede Wereldoorlog. Waarom liep die spoorlijn daar? Voor wie was het station Overveen? De geschiedenis van Middenduin, onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van de Borski’s en hun buitenplaatsen.Zonsondergang Middenduin

      Woensdag 3 april
      Aanvang: 14:00 uur
      Buurtvereniging Overveen en Ons Bloemendaal
      Vrijburglaan 17 Overveen
      Toegang € 5

      Graag aanmelden.

      SWTH bezocht Politieke Partijen

      Vertegenwoordigers van Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem bezochten politieke partijen

      Ook dit jaar bezochten wij de gemeentelijke fracties om het Westelijk Tuinbouwgebied onder de aandacht te brengen van de politieke partijen.
      Onderwerpen die de SWTH aan de orde stelde waren o.a. de toekomstvisie van de politiek op het gebied voor de komende 10 jaar. Wij benadrukten met name natuurontwikkeling en behoud van de openheid van de Binnenduinrand.Wapen van Haarlem

      Alle partijen zijn van mening dat het gebied vrij moet blijven van bebouwing en zeggen zich daarvoor in te zetten. Ook waterberging in het gebied is voor sommigen fractieleden een goed plan. Er werd door hen regelmatig verwezen naar het Ecologisch Beleidsplan van de gemeente Haarlem om de plannen met het groen in Haarlem te benadrukken.
      Wel gaven de partijleden aan dat het erg lastig is zich vast te leggen op plannen voor de langere termijn. Natuurontwikkeling is vooral afhankelijk van het beleid van de Provincie.
      De vertegenwoordigers van de SWTH benadrukten dat juist door de plannen voor substantiële  woningbouw in West er voldoende groen en recreatiemogelijkheden, zoals wandelen en fietsen, moeten zijn voor Haarlemmers.
      Wij zijn blij met de steun van de fracties die wij spraken voor een open en groen WTG.

      Handhaving naar aanleiding van het Bestemmingsplan 2017

      De Raad van State deed 25 juli uitspraak over het beroep van een aantal tuinders/eigenaren/bewoners tegen het Bestemmingsplan Binnenduinrand 2017 van de gemeente Haarlem.
      Met deze uitspraak is dit Bestemmingsplan (op één beroepsprocedure na) definitief in werking getreden.
      De SWTH is blij dat de meeste uitspraken gunstig zijn voor het gebied en in lijn met het beleid van de gemeente Haarlem: een groen en open Westelijk Tuinbouwgebied.

      De afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving heeft de bewoners, eigenaren en tuinders aangeschreven en laten weten dat er naar aanleiding van de uitspraak inspecties plaats gaan vinden. Uiteraard verwachten we hierover nader bericht van de afdeling.

      Bouwen in de zichtlijn

      Wandeling Haarlemmerhout

      Nurkswandeling door de Haarlemmerhout.

      We wandelen onder andere langs de buitenplaats Eindenhout, het Huis met de Beelden, de sokkel van Laurens Janszoon Coster en het Hildebrandmonument.

      We gaan op zoek naar de Nurks, een obelisk en naar de resten van een tankgracht.

      Met een beetje geluk komen we De Nurks wel drie keer tegen. We bezingen de Spanjaardslaan en rakelen het Schandaal van Haarlem maar weer eens op.

      Zaterdag 16 maart
      Aanvang 14.00 uur
      La Place Dreefzicht
      Fonteinlaan 1, 2012 JG Haarlem

      We verzamelen op het parkeerterrein van La Place Dreefzicht, zuidzijde, aan de kant van Heemstede.

      Gaarne aanmelden.

      Wandeling Duinwater, brouwwater, drinkwater

      In de zestiende eeuw bleekten blekers linnen op de afgegraven duingronden ten westen van Haarlem. Zij vervuilden het water dat de Haarlemmers dronken en de brouwers van Haarlem gebruikten om bier te brouwen.

      De brouwers verboden het bleken ten zuiden van de Zijlweg en groeven brouwerskolken.

      Een wandeling met verhalen over brouwerijen, waterschepen, duinwaterleidingen en de bemoeienissen van buitenplaatsbewoners met het drinkwater.

      Datum: Zaterdag 16 februari
      Aanvang 14.00 uur
      Verzamelen bij bij het station Overveen.

      Graag aanmelden.

      Lezing Duinwater, brouwwater, drinkwater

      Samen met de Buurtvereniging Overveen organiseert de SWTH lezingen en rondleidingen.

      In de zestiende eeuw bleekten blekers linnen op de afgegraven duingronden ten westen van Haarlem. Zij vervuilden het water dat de Haarlemmers dronken en de brouwers van Haarlem gebruikten om bier te brouwen.

      De brouwers verboden het bleken ten zuiden van de Zijlweg en groeven brouwerskolken.

      Een lezing over brouwerijen, waterschepen, duinwaterleidingen en de bemoeienissen van buitenplaatsbewoners met het drinkwater.

      Datum: Woensdag 6 februari
      Aanvang: 14:00 uur
      Bijdrage: € 5

      Locatie: Buurtvereniging Overveen
      Vrijburglaan 17
      Overveen

      Graag aanmelden.

      Afscheid Wim Gerlagh en Stef Marang

      Afscheid van onze voorzitter Wim Gerlagh

      Wim Gerlagh nam eind december vorig jaar afscheid van de Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem.
      Hij gaf aan meer tijd nodig te hebben om onderzoek te doen en zijn proefschrift af te maken. Daarnaast wil hij meer tijd hebben voor zijn hobby: het maken van wereldreizen.

      Wim trad in september 2015 aan als voorzitter. Hoewel hij niet in het gebied woonde, gaf hij aan zich voor dit prachtige gebied te willen inzetten om het te behouden en te ontwikkelen. Wim onderhield contacten met gemeente en politiek, stakeholders in het gebied en milieuorganisaties zoals de Milieufederatie N-H. Wij danken hem voor zijn inzet en wensen hem veel inspiratie bij het werken aan zijn proefschrift en veel reisplezier.

      Stef Marang neemt afscheid

      Eind december vorig jaar nam Stef Marang afscheid van de Stichting Westelijk Tuinbouwgebied Haarlem. Stef had al eerder te kennen gegeven dat hij wilde stoppen met zijn vrijwilligerswerk voor de SWTH en meer tijd wilde gaan besteden aan reizen met zijn vrouw. Stef meldde zich november 2007 bij de SWTH aan als vertegenwoordiger van de wijkraad Oosterduin. Hij was sinds 2008 bestuurslid, waarvan een aantal jaren als vice-voorzitter.

      Stef was voor de SWTH een zeer betrokken werkgroep-lid en bestuurder. Hij is tot aan zijn afscheid actief geweest met het monitoren van afwijkingen van het Bestemmingsplan in het gebied. Hij onderhield regelmatig contact met de afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving van de gemeente Haarlem. We zullen hem missen vanwege zijn inzet, aimabele omgangsvormen en to-the-point opmerkingen tijdens de vergaderingen. Stef: bon voyage. Geniet ervan.

      Afscheid Stef Marang en Wim Gerlagh, met bloemen als dank voor hun inzet

      WTG door de eeuwen heen

      Tussen de Randweg en de duinrand in het Westen van Haarlem ligt het Westelijk Tuinbouwgebied. Hier worden ongeveer al vierhonderd jaar bollen, bloemen en groenten gekweekt.

      Het is de ecologische buffer tussen verstedelijking en natuur. Het is een ‘tuin’ die behouden moet worden.

      George Berenschot vraagt zich af ‘Hoe werd het Westelijk Tuinbouwgebied een tuinbouwgebied? Wie maakten de tuinen van de buitenplaatsen? En wat deed een Duitse vorst, een avonturier met meer gedocumenteerde veroveringen dan Don Juan en Cassanova samen, voor de tuinen van Elswout?’

      Eric de Keulenaar vertelt waarom de Biologisch-Dynamische tuinderij ‘Wij telen groente’ met zijn opzet bij uitstek past in het Westelijk Tuinbouwgebied.

      Plaats: het Zaeltje 
      Hoofmanstraat 12b
      2013 DR Haarlem

      Datum: 21 januari 2019
      Tijd: 20.00 – 21.30 uur

      Kosten: € 4,50 per persoon, inclusief koffie of thee

      Graag aanmelden op info@swth

      Een nieuwe webmaster!

      Tot onze grote vreugde is de vacature van webmaster rond oktober 2018 vervuld.
      Wij zijn heel blij met de komst van Elsbeth Dekker die -zoals u kunt zien- onze website wat opgefrist heeft. Welkom Elsbeth!

      Van haar zeer vakkundige en bevlogen voorganger hebben we inmiddels op gepaste wijze en met veel dankzegging afscheid genomen. Gelukkig blijft hij WEL rondleidingen en lezingen verzorgen voor onze stichting.

      Excursie “Bomen en struiken in de winter”

      Het was koud en het waaide hard…. en toch konden de twintig toehoorders Dirk Slagter goed verstaan. Hij liep met hen door het Duinvlietsbos en leerde hen bomen en struiken te herkennen in de winter(!) .

      Wie dacht er gemakkelijk af te komen met een notitieblokje, kon rekenen op een strenge overhoring van “meester Dirk”. Kortom: een leerzame excursie voor iedereen die nieuwsgierig is naar alles wat groeit en bloeit in het Westelijk Tuinbouwgebied.

      Dirk Slagter vertelt in het Duinvlietsbos over het herkennen van bomen en struiken in de winter